Het Departement Zorg van de Vlaamse overheid publiceerde de resultaten van de laatste dagprijsmeting in de Vlaamse woonzorgcentra. Uit een bevraging van Zorgnet-Icuro bij zijn leden blijkt dat de gemiddelde winst gedaald is van 2,33% in 2021 naar 0,86% in 2022 naar -0,87% in 2023. Bijna 1 op 4 van de social profit woonzorgcentra verwacht op korte termijn problemen met hun kapitaalaflossing.

De recent gepubliceerde cijfers van de Vlaamse overheid laten zien dat er over de jaren mei 2021 – mei 2023  heen dan een reële stijging van de dagprijzen is met 0,72%.
Uitgesplitst per soort aanbieder (beheersvorm) zien de dagprijzen voor mei 2023 er als volgt uit:

• 66,48 euro in een openbaar woonzorgcentrum
• 68,37 euro in een social profit woonzorgcentrum
• 76,31 euro in een for profit woonzorgcentrum

Gedetailleerde cijfers over de dagprijzen vind je op de website van het Departement Zorg.

Volgens Zorgnet-Icuro zijn er duidelijke tekenen aan de wand dat de financiële leefbaarheid van de woonzorgcentra zeer ernstig onder druk staat wegens de sterk gestegen kosten en een onvoldoende compensatie daarvan door de overheid. Uit een bevraging van Zorgnet-Icuro bij zijn leden blijkt dat de gemiddelde winst gedaald is van 2,33% in 2021 naar 0,86% in 2022 naar -0,87% in 2023. Bijna 1 op 4 van de social profit woonzorgcentra verwacht op korte termijn problemen met hun kapitaalaflossing. In social profit woonzorgcentra wordt eventuele winst altijd opnieuw geïnvesteerd in de zorg.

Groeiende onderfinanciering

De overheid moet normaal de zorgkost financieren van een persoon die in een woonzorgcentrum verblijft. De dagprijs die de bewoner betaalt, dient immers om zijn woon- en leefkosten te betalen (kamer, voeding enz.). Uit de jaarlijkse financiële analyse van Zorgnet-Icuro blijkt dat de subsidies die de woonzorgcentra ontvangen van de Vlaamse overheid in toenemende mate niet de reële zorgkost dekken. Er wordt aan meer en meer componenten geknabbeld.

"We schatten de niet gefinancierde personeelskost momenteel op 7%. De officiële personeelsnorm is veel te laag om fatsoenlijke zorg te kunnen geven aan de bewoners die in vergelijking met enkele decennia geleden een zwaarder zorgprofiel hebben. Woonzorgcentra nemen toch meer personeel in dienst om in zorg te voorzien, het zogenaamde “bovennorm-personeel”. Dat moeten ze noodgedwongen financieren via de dagprijs. In de subsidies wordt de anciënniteit van het personeel onvoldoende vergoed, net als het diplomaniveau (verpleegkundigen/masters). De afgelopen jaren is er ook een daling in de financiering via de sociale maribel (van 88% naar 81%); er zijn ook de toegenomen kosten voor interim-arbeid waar de woonzorgcentra noodgedwongen hun toevlucht toe moeten nemen."

Zorgnet-Icuro somt de sterk stijgende kostenposten sinds begin 2022 op:

uiteraard de energiekosten (+ 79%) en de kosten voor voeding (ca. + 20%), net als voor was en linnen.

de enorm gestegen bouwkosten. Het VIPA-forfait van de Vlaamse overheid dekt nu nog amper 20% van de reële bouwkost. Dat blijkt uit cijfers van de voorzieningen die in 2022 een renovatie- of nieuwbouwproject zijn gestart. De bouwkost is gestegen van 1860 euro (2018) naar ca. 3000 euro per m²; De vastgoedkost bedroeg in 2018 ca. 15 euro en nu 28 euro in de dagprijs; het VIPA-forfait daarentegen steeg maar van 5 naar 6 euro.

Het maakt dat woonzorgcentra nauwelijks nog durven starten met bouwprojecten. Dat zal op termijn onze infrastructuur zwaar doen verouderen, net terwijl de burger op dat vlak steeds hogere verwachtingen heeft.

Om de Vlaamse social profit woonzorgcentra financieel leefbaar te houden vraagt Zorgnet-Icuro onder meer een correcte financiering van de zorgkost en een automatische indexering van de dagprijzen die het ritme volgt van de algemene indexaanpassingen.