Fietsers en wandelaar winnen langzaam maar zeker terrein in het preventief gezondheidsbeleid van de Vlaamse en Brusselse steden en gemeenten. De driejaarlijkse preventiepeiling leert dat lokale besturen echt werk maken van het stimuleren van hun bewoners om te bewegen en er veel meer aandacht gaat naar het mentaal welbevinden. Positief is ook de grotere aandacht voor valpreventie voor ouderen. Dat meldt het Vlaams Instituut Gezond Leven.

Eén jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen maakt de vzw de bevindingen bekend van deze driejaarlijkse bevraging die het preventieve gezondheidsbeleid meet. 

Steden en gemeenten zetten vandaag vooral in op wandelen en fietsen en minder op het ontmoedigen van autogebruik. 85 procent van de lokale besturen (75 procent in 2020) promoot actief transport met minstens twee initiatieven. Dat doen ze bijvoorbeeld door het inrichten van fiets- of schoolstraten (78 procent tegenover 58 procent in 2020). 

Verder is er een lichte stijging van het aantal lokale besturen (56 procent tegenover 50 procent in 2020) dat minstens één maatregel neemt om lang stilzitten bij inwoners te beperken. 

Naar valpreventie werd voor het eerst gevraagd, en bijna negen op de tien gemeenten nemen minstens twee initiatieven om valincidenten te voorkomen. Iets meer dan de helft van de lokale besturen zorgt ook voor professioneel advies over valpreventie: door door te verwijzen naar een lokaal dienstencentrum (37 procent) of naar een zorgprofessional (32 procent).

Geestelijke gezondheid en mentaal welbevinden zitten niet langer in het verdomhoekje. Liefst 92 procent van de lokale besturen (82 procent in 2020) informeert hun inwoners over dit thema. Wie psychische begeleiding nodig heeft, blijft niet in de kou staan: 80 procent voorziet ondersteuning rond mentaal welbevinden en geestelijke gezondheid. Ofwel via doorverwijzing naar diensten als CAW en CGG, ofwel door zelf hulpverlening aan te bieden in bijvoorbeeld OverKop-huizen.

Gezonde voeding krijgt minder prioriteit. In vergelijking met 2020 informeren lokale besturen hun inwoners minder over gezonde voeding (van 71 procent naar 65 procent) en voorzien ze ook minder professioneel voedingsadvies. Het achohol- en drugbeleid kan volgens het Vlaams Instituut Gezond Leven beter: 71 procent van steden en gemeenten informeert hun bewoners over alcohol, maar 41 procent doet dit over illegale drugs (48 procent in 2020). Ook rond een slim rookbeleid is er nog veel werk aan de winkel, concludeert de vzw.