De overheidsuitgaven voor geneesmiddelen stijgen jaar na jaar. Medicijnen tegen kanker nemen de grootste hap uit het geneesmiddelenbudget. Dat blijkt uit een nieuwe studie van CM-gezondheidsfonds.

Het Riziv becijferde recent dat de uitgaven voor geneesmiddelen elk jaar blijven toenemen. Het gaat dan vooral om geneesmiddelen uit ziekenhuisapotheken voor patiënten die niet gehospitaliseerd zijn, maar naar het ziekenhuis komen voor een behandeling waarbij ze niet blijven overnachten, zoals een chemokuur.

De studiedienst van CM onderzocht de facturatiegegevens van haar leden voor dit soort geneesmiddelen. De stijging  bedroeg tussen 2010 en 2022 maar liefst 227 procent. Uit analyse blijkt dat de helft van de uitgaven gaat naar geneesmiddelen om kanker te bestrijden. Het zijn voornamelijk 50-plussers aan wie dit soort medicatie voorgeschreven wordt, gezien kanker vaker voorkomt naarmate mensen ouder worden.

Andere grote uitgaven betreffen geneesmiddelen die een immuunreactie onderdrukken bij bepaalde chronische ontstekingen zoals reumatoïde artritis, psoriasis, colitis ulcerosa (darmontsteking), de ziekte van Crohn etc. Het gaat voor alle duidelijkheid om kosten voor de ziekteverzekering. De kosten ten laste van de patiënt zijn globaal gedaald, omdat het merendeel volledig terugbetaald wordt en omdat het remgeld geplafonneerd is.

Opvallend is dat de tien duurste moleculen in deze sector 43 procent van de uitgaven vertegenwoordigen. Zes van deze tien zijn pas sinds 2016 terugbetaald.

Vertrouwelijke contracten

Daarnaast blijkt dat acht van de tien duurste geneesmiddelen tijdelijk worden terugbetaald via een overeenkomst tussen de minister en het betreffende farmaceutisch bedrijf, de zogenaamde ‘vertrouwelijke contracten’. “We moeten blijven ijveren voor meer transparantie over de kostprijs van ontwikkeling en productie van geneesmiddelen. En we moeten op Europees niveau onderhandelen over prijzen,” zegt CM-voorzitter Luc Van Gorp hierover.

“Geld dat we uitgeven aan medicijnen kunnen we niet meer elders in de gezondheidszorg uitgeven. We moeten beter evalueren welke medicijnen echte geneesmiddelen zijn. Bieden ze na behandeling de nodige kwaliteit van leven? Leef je er effectief langer mee? We zien medicatie nog te vaak als een wondermiddel. Het blijft ook moeilijk dat de farmasector zeer sterke winsten boekt, terwijl andere zorgsectoren op de kleintjes moeten letten,” aldus Van Gorp.

“Daarnaast zijn er investeringen nodig in preventie, om het risico op kanker te verminderen. We moeten er alles aan doen om grip te krijgen op de gezondheidsuitgaven in onze vergrijzende samenleving.”