De mannelijke vruchtbaarheid gaat wereldwijd achteruit, maar het ontbreekt wetenschappers aan een relevant in-vitromodel, buiten het menselijk lichaam, om diepgaande studies uit te voeren en de meeste onderzoekers wenden zich noodgedwongen tot dierproeven. Dr. Yoni Baert van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) onderzoekt nu of menselijk medisch afval een dierproefvrije oplossing kan zijn.

"De zaadproductie is de laatste vijftig jaar met bijna de helft gedaald", steekt Baert van wal. Onrechtstreekse bewijzen wijzen volgens hem op de negatieve impact van zaken die we binnenkrijgen via de lucht en voedsel of waarmee onze huid in contact komt. "Die stoffen interfereren waarschijnlijk met de normale werking van de teelballen. Daarnaast zijn er nog veel oorzaken die nog niet gekend zijn. Er is dus dringend nood aan een studiemodel voor de teelballen", aldus Baert.

Tot hiertoe wordt er voornamelijk met dierproeven gewerkt, maar die hebben volgens Baert vele nadelen. "Het is ten eerste niet fijn om met proefdieren te werken, het kost veel geld en het is ook niet altijd toepasbaar." Hij onderzoekt of testiculaire organoïden - kunstmatige organen die in het lab wordt gemaakt op basis van stamcellen - van menselijk medisch afval een alternatief kunnen zijn voor proefdieren.

"Medisch afval, weefsel van mensen na een operatie, kan een interessante oplossing zijn. Normaal wordt dat afval na een ingreep weggegooid. Maar dat gaat soms over heel grote organen waar wij miljoenen, soms zelfs miljarden cellen uit kunnen halen om in vitro onderzoek op uit te voeren", aldus Baert, die zelf tot nu toe muizencellen gebruikte.