Moleculaire parasitologen van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in Antwerpen zijn tot de ontdekking gekomen dat de dodelijke Leishmania-parasiet kan overleven door in winterslaap te gaan. Niet alleen medicijnresistentie, maar ook  medicijntoleratie zorgt er dus voor dat de dodelijke parasiet moeilijk uit te roeien is.

Het wonderbaarlijke aanpassingsvermogen van de parasiet aan medicijnen wordt al langer bestudeerd. De Leishmania-parasiet zorgt jaarlijks voor 300.000 dodelijke slachtoffers, onder andere in alle Zuid-Europese landen. Leishmaniasis is een van de belangrijkste parasitaire ziekten na malaria.

"Resistentie maakt de parasiet minder gevoelig voor behandelingen en voorkomt dat medicijnen de parasiet kunnen binnendringen", legt professor Jean-Claude Dujardin (ITG) uit. "En het beperkt aantal medicijnen wordt bedreigd door die toenemende resistentie." 

De recente studie onthult nu een nieuwe manier waarop de parasiet een behandeling kan overleven. "Wanneer we parasieten blootstellen aan een hoge dosis medicijnen, sterven de meeste", gaat Dujardin verder. "Een klein aantal slaagt er wel in om te overleven door in een diepe slaap te gaan. Wanneer de behandeling stopt, kunnen de overlevende parasieten ontwaken, zich vermenigvuldigen en de ziekte reactiveren."

Zowel mensen als planten kunnen slapende stamcellen hebben die ontwaken wanneer nodig. Parasieten werken op een vergelijkbare manier, waardoor ze ons lichaam levenslang kunnen infecteren. "Ze worden onze metgezellen voor de lange termijn", aldus nog Dujardin. 

Het onderzoek wil vooral de belangrijkste moleculaire factoren ontdekken die de rustperiode van de parasiet bepalen en manieren vinden om de parasiet te blokkeren. "Dat opent deuren naar een nieuwe generatie medicijnen die ons helpt om een van de meest verwaarloosde ziekten te overwinnen", besluit de professor.