Minister Vandenbroucke heeft bijna 11,5 miljoen euro vrijgemaakt om kwetsbare mama's beter op te volgen tijdens en na de zwangerschap. Vanaf 1 april 2024 wordt het zogeheten perinataal zorgtraject uitgerold op het terrein. De Vlaamse regering van haar kant kent een subsidie toe aan 13 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg van 1,183 miljoen euro of 91.000 euro per centrum GGZ voor de uitvoering van het project ‘Referentiepersonen Perinatale Mentale Gezondheid.’

Kwetsbare moeders, die het financieel, geestelijk of sociaal moeilijk hebben, blijken in ons land nog geregeld uit de boot te vallen. Zo'n 4 procent van de toekomstige mama's heeft niet het minimaal aanbevolen aantal prenatale consultaties gekregen of gevolgd. En vooral: 3 procent van de toekomstige moeders heeft zelfs geen enkele zorgverlener bezocht of gezien tijdens de eerste belangrijke 20 weken van de zwangerschap. 

Volgens sommige studies kampen bovendien 20 tot 25 procent van de toekomstige of nieuwe ouders met geestelijke gezondheidsproblemen vanwege de zwangerschap of de bevalling, luidt de motivatie om dit budget federaal vrij te maken.

Bij de Vlaamse regering klinkt de motivatie als volgt: bij aanstaande/jonge ouders en in gezinnen snel tussenkomen in geval van problemen in de perinatale periode heeft een rechtstreeks effect op de ouders en op de ontwikkeling van de jonge kinderen, en zal op termijn een belangrijk positief effect hebben op gezondheid, onderwijs en economie. 

Maatregelen

Na aanbevelingen van het KCE heeft minister Vandenbroucke beslist om 11,468 miljoen vrij te maken voor het perinataal zorgtraject. "In nauwe samenwerking met het Riziv en de deelstaten willen we dit vanaf 1 april 2024 op het terrein beginnen uit te rollen", aldus de minister. 

Het belangrijkste uitgangspunt is zorgen dat de doelgroep bereikt wordt en toegang heeft tot dat traject van pre- tot postnataal. Zorgverleners gaan extra opleiding en info krijgen om zulke kwetsbare situaties te detecteren. Eens ze "bereikt" zijn, is het belangrijk dat de moeders en baby's zorg op maat krijgen. Daarnaast komt er een nieuwe functie van zorgcoördinator, een vertrouwensfiguur die, in overleg met de moeder, ervoor zorgt dat alle stappen van het traject worden gevolgd.

De Vlaamse regering kent daarom voor de periode van 1 november 2023 tot en met 31 december 2024 op voorstel van viceminister-president Hilde Crevits een subsidie toe aan 13 Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg van 1,183 miljoen euro of 91.000 euro per centrum GGZ voor de uitvoering van het project ‘Referentiepersonen Perinatale Mentale Gezondheid.’

Het project mikt op goed toegankelijke gespecialiseerde ambulante en outreachende perinatale diagnostiek en behandeling voor jonge kinderen en (aanstaande) ouders binnen de Centra GGZ. Enkele centra beschikken reeds over dit aanbod, de bijkomende investeringen moeten zorgen voor een versterking van het aanbod en de uitrol in heel Vlaanderen en Brussel. De bestaande en bijkomende inzet moet zich vertalen in gespecialiseerde perinatale geestelijke gezondheidsteams, waarbinnen de perinatale zorgaanbieders op 2de en 3de lijn hun therapeutische expertise bundelen.