De federale regering heeft maandag een actualisering van de meer dan 20 jaar oude wet op de patiëntenrechten goedgekeurd. Dat maakt vicepremier en minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) woensdag bekend. Het is volgens de minister een noodzakelijke modernisering, die zorgverleners meer aandacht zal doen geven aan de wensen en verwachtingen van individuele patiënten.
Een van de doelstellingen van de hervorming is het centraal stellen van de levensdoelen, gezondheidsdoelen en waarden van de patiënt, zodat hij of zij door de zorgverleners niet enkel als een 'medische' patiënt gezien wordt. Zo kan het zijn dat iemand die bijvoorbeeld ongeneeslijk ziek is, meer belang hecht aan tijd thuis bij zijn familie dan aan het rekken van zijn leven met therapeutis che behandelingen in het ziekenhuis. Binnen de therapeutische vrijheid waarover ze beschikken, zullen zorgverleners daarom zo veel mogelijk rekening moeten houden met de wensen en verwachtingen van de patiënten.
Daarom wordt ook de mogelijkheid tot 'vroegtijdige zorgplanning' verankerd: het opstarten van het denkproces met de zorgverleners over wat je wensen zijn als patiënt. Die zorgplanning "is niet beperkt tot situaties waarin mensen palliatieve zorg krijgen", legt minister Vandenbroucke uit. "Dan denk ik in de eerste plaats aan mensen met een chronische aandoening. Hoe ziet die persoon zelf zijn zorg doorheen zijn leven, en welk leven wil die persoon leiden?"
Elke patiënt zal recht krijgen op een vertrouwenspersoon die hem in de uitoefening van al zijn rechten bijstaat, ook wanneer hij wilsonbekwaam is. Pleegouders krijgen formeel de bevoegdheid om hun pleegkind te vertegenwoordigen, nabestaanden van een overleden patiënt zullen de mogelijkheid krijgen om een klacht in te dienen.
Tot slot moet de patiënt beter in staat gesteld worden de regie van zijn zorg in handen te nemen. Transparantie en duidelijke informatie zijn daarbij sleutelbegrippen, luidt het. "Alleen door vlotte en toegankelijke informatie op maat van de patiënt, kun je als patiënt zelf je gezondheidssituatie inschatten en mee bepalen waar jij in je leven voor wil gaan", zegt Vandenbroucke. "Zo zal de patiënt door informatie over de beroepskwalificaties en -ervaringen van een zorgverlener op een meer genuanceerde wijze een keuze voor een zorgverlener kunnen maken. Het nieuwe ontwerp voorziet ook uitdrukkelijk dat de patiënt - op basis van die duidelijke en volledige informatie - altijd moet kunnen inschatten wat een bepaalde ingreep of tussenkomst hem of haar zal kosten."
Het goedgekeurde ontwerp van de wet op de patiëntenrechten gaat nu voor advies naar de Raad van State, in het najaar volgt een eerste bespreking in het parlement.