Katleen Bury (Vlaams Belang) bevroeg minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) Sociale Zaken en Volksgezondheid over de situatie internationaal en nationaal inzake de aanpak van MPOX sinds de WHO de internationale noodtoestand uitriep in verband met MPOX. Een specifieke behandeling voor mpox is niet beschikbaar: “Ziekenhuizen dienen voornamelijk ondersteunende zorg toe. Ze helpen de patiënten om de symptomen te beheersen”, zei de minister.

“De nieuwe variant van MPOX is zorgwekkender door zijn verhoogde besmettelijkheid en ernst”, dixit het kamerlid. Een greep uit haar uitvoerige vragenlijstje: “Hoewel het virus aanvankelijk in Afrika opdook, heeft het zich inmiddels verspreid naar andere regio's, waaronder mogelijk Europa. De WHO beveelt internationale samenwerking aan om de uitbraak in te perken, waarbij vaccins en preventieve maatregelen centraal staan. Welke stappen zet de overheid om deze besmettingen in België vroegtijdig te detecteren en te monitoren? Hoe werkt u samen met de WHO en andere EUlanden?  Zijn er plannen om risicogroepen in België preventief te vaccineren, zoals bij eerdere uitbraken? Welke groepen komen hiervoor in aanmerking? In hoeverre is er momenteel sprake van monitoring en surveillance van apenpokkengevallen in België?”

Tot slot vroeg ze de minister ook  hoe hij waarborgt dat de ziekenhuizen beschikken over de nodige middelen voor diagnose en behandeling als zich een besmetting voordoet.

Vandenbroucke verwees naar de aanbevelingen die afgelopen zomer tot stand kwamen: bewustmaking, richtlijnen aan zorgverleners met inbegrip van een casusdefinitie, en persoonlijke beschermings- en isolatiemaatregelen. Ze volgen grotendeels dezelfde lijn als de richtlijnen van 2022, met uitzondering van de definitie van specifieke risicogroepen en preventieve vaccinatie.

“Momenteel worden de vaccinatierichtlijnen herzien door de NITAG, de groep binnen de Hoge Gezondheidsraad die zich bezighoudt met vaccinatie. Er is een strategische voorraad vaccins beschikbaar voor secundaire vaccinatie voor hoog-risicocontacten en mensen met een verhoogd risico op complicaties bij besmetting, zoals mensen met verminderde immuniteit. Secundaire vaccinatie is ook beschikbaar voor onbeschermde, toevallige contacten of prikaccidenten onder zorgverleners. We raden aan dat al het medisch personeel contact opneemt met de regionale gezondheidsautoriteit om na te gaan wie al dan niet dient te worden gevaccineerd.”

De minister merkte wel op dat er nog geen definitief verslag beschikbaar is van de Hoge Gezondheidsraad in verband met het vaccinatieadvies voor mpox.

“Ten tweede”, vervolgde hij, “gaat het om het sensibiliseren van de betrokken partijen en verenigingen die werken met specifieke risicogroepen – mannen die seks hebben met mannen en sekswerkers –, waarbij we wel de stigmatisering die in dit soort situaties altijd mogelijk is zoveel mogelijk vermijden. Vermits de overdracht gebeurt door nauw lichamelijk contact, is het uiteraard mogelijk dat bepaalde groepen, zoals sekswerkers en mannen die seks hebben met mannen, een groter risico lopen, maar dat is niet bevestigd door wetenschappelijk onderzoek.”

“Informatie gunstiger”

“De informatie is momenteel wel gunstiger dan de informatie die beschikbaar was in augustus toen werd gevreesd dat de variant clade 1b virulenter zou zijn dan de andere, eerdere varianten. Daarom zijn er geen plannen om vaccinatiecampagnes te organiseren. Men zou alleen personen die in contact zijn geweest met een besmet persoon vaccineren indien nodig.”

Als voorzorgsmaatregel startte de overheid al wel een dialoog met de organisaties die risicogroepen vertegenwoordigen. “In elke communicatie zullen wij een bijzondere aandacht besteden aan het vermijden van stigmatisering en zullen wij benadrukken dat mpox iedereen kan treffen die in nauw contact komt met een besmette persoon.” 

Idem dito voor het informeren van de reizigersklinieken en het aanpassen van de boodschappen op de verschillende websites van Buitenlandse Zaken. 

Laboratoria

Wat de voorbereiding van de geaccrediteerde laboratoria betreft: de bestaande overeenkomsten tussen die labs en het Riziv blijven van kracht. “Voor alle duidelijkheid, monsters kunnen door zorgverleners worden genomen, maar analyses kunnen alleen worden uitgevoerd door erkende laboratoria. Een update van de erkende laboratoria is gepubliceerd op de website van de FOD Volksgezondheid.”

Tot op heden zijn er geen patiënten gediagnosticeerd met de nieuwe mpox clade 1bvariant in ons land. Na het opduiken van mensen besmet met de nieuwe mpox clade 1bvariant werden er op verzoek van België verschillende vergaderingen op Europees en internationaal niveau georganiseerd. Via het EU-Comité voor de beveiliging van de gezondheid en de raad van bestuur van DG HERA heeft België aangedrongen op de erkenning van de situatie als een internationaal probleem voor de volksgezondheid. Die procedure maakte het vervolgens mogelijk om mpox-vaccins te schenken aan de getroffen landen. Dat leidde tot schenkingen van 200.000 vaccins via de HERA Board. België draagt daartoe ook zijn steentje bij met de schenking van 20.000 vaccins. In het algemeen wordt de FOD Volksgezondheid via de IHR-voorschriften van de WHO en het EWRS-systeem voortdurend op de hoogte gehouden van de situatie.

Ziekenhuizen

Er is geen specifieke behandeling voor mpox beschikbaar, verduidelijkte de minister nog. “Ziekenhuizen dienen voornamelijk ondersteunende zorg toe. Ze helpen de patiënten om de symptomen te beheersen. Zoals gezegd kunnen we in bepaalde gevallen ook wel een secundaire vaccinatie kunnen toedienen.”

Katleen Bury repliceerde dat ze Frank Vandenbroucke niets had horen zeggen over  de waarschuwing van de WHO (eind oktober, begin november), en evenmin over hoe ons land stand-by staat bij eventuele preventieve maatregelen zoals een quarantaine of een isolatieprocedure als er gevallen zouden binnenkomen.

“U zegt dat we stigmatisering moeten vermijden, maar als er bij bepaalde bevolkingsgroepen een hoger risico is, dan is het belangrijk om die bevolkingsgroepen zo snel mogelijk en zo goed mogelijk in te lichten in plaats van te voorzichtig te zijn. Het is belangrijk dat zich geen grotere uitbraak voordoet. Het is dus goed om daarin niet te overdrijven.”

> UAntwerpen: mpox-virus in Afrika nog steeds niet onder controle

> Eerste gevallen van lokale overdracht van nieuwe mpox-variant op Europees grondgebied