Meer dan 5.000 patiënten van het AZ Herentals hebben de afgelopen jaren een digitale vragenlijst ingevuld over hun ervaringen na een orthopedische ingreep. Hiermee is het AZ Herentals koploper in het gebruik van de zogenaamde ‘PROMS’ (Patient Reported Outcome Measures). Deze vorm van patiëntenparticipatie creëert de mogelijkheid om gepersonaliseerde zorg aan patiënten aan te bieden tot lang na hun orthopedische ingreep.
Sinds begin 2017 werkt de dienst orthopedische heelkunde met een online PROMS-systeem voor 20 geselecteerde chirurgische ingrepen. Patiënten van een dergelijke ingreep krijgen meerdere keren in hun traject een digitale vragenlijst toegestuurd die peilt naar de pijn, de symptomen en de herneming van de dagelijkse activiteiten en sport. Met toestemming van de patiënt worden deze data gebruikt voor hun persoonlijke opvolging, maar ook voor wetenschappelijk onderzoek.
Intussen hebben meer dan 5.000 patiënten één of meerdere *vragenlijsten ingevuld. Prof dr. Steven Claes: ‘Dat maakt dat we intussen gigantisch veel data verzameld hebben over de ingrepen en de verwachte vorderingen van patiënten. De geanonimiseerde data gebruiken we intern om de kwaliteit van ons medisch handelen te benchmarken met
internationale criteria. Op deze manier houden we de vinger aan de pols om onze hoge standaarden te bewaken of verder te verbeteren.’

Verwachtingen
Eens een significant aantal patiënten van eenzelfde ingreep de vragenlijsten heeft ingevuld, kan bepaald worden wat de lijn der verwachting is na deze ingreep. En daar zit de grote winst voor de individuele patiënt. ‘Wanneer een patiënt bijvoorbeeld aangeeft dat hij 6 maanden na de operatie nog een te hoge pijnscore heeft, dan kunnen we nu heel specifiek zien of dat binnen de marge ligt voor patiënten van deze bepaalde ingreep.'

'Voor een aantal ingrepen hanteren we al een ‘red flag’-systeem. Wijkt de digitaal gerapporteerde behandeluitkomst van een patiënt in negatieve zin sterk af van de verwachting of het gemiddelde, dan bekijken we of er sneller ingegrepen moet worden. Eventueel wordt de patiënt proactief door onze dienst gecontacteerd voor een opvolgingsgesprek. Op deze manier helpt het systeem om elke patiënt zorg op maat te bieden zodat het best mogelijke resultaat bereikt wordt.’

De chirurg roept patiënten dan ook op om consequent de sporadische vragenlijsten (*) te blijven invullen. ‘Als je geen pijn meer hebt en je hebt je dagelijkse activiteiten hernomen, dan ervaar je misschien geen noodzaak meer om de korte vragen over je resultaat te beantwoorden’, erkent dr. Claes. ‘Toch vragen we om dat te doen, zodat bij eventuele
toekomstige klachten jouw vooruitgang gespiegeld kan worden aan die van anderen.’

Professor Steven Claes is een grote voorstander van PROMS en wil het systeem graag nog uitbreiden en verfijnen. ‘PROMS is een innovatief digitaal platform waarbij we patiënten vanop afstand kunnen blijven volgen, ook na de reguliere controleraadplegingen in het ziekenhuis, momenteel tot 5 jaar na de ingreep. Maar bijvoorbeeld voor prothesepatiënten gaan we dit weldra al uitbreiden naar 10 jaar of langer, zodat we in kaart kunnen beginnen brengen hoe lang een prothese meegaat of wanneer er gemiddeld opnieuw klachten ontstaan.’

* De vragenlijsten worden afgenomen voor de ingreep en op 3, 6, 12 en 24 maanden en
5 jaar na de operatie.