KU Leuven-onderzoekers hebben een alternatief molecule ontwikkeld voor bisfenol A (BPA), een chemische verbinding die in talloze kunststofproducten gebruikt wordt. De bouwsteen is al jaren omstreden omwille van negatieve gezondheidseffecten. Het onderzoek is maandag gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Sustainability.
Het gebruik van de chemische stof staat al jaren ter discussie. Het Europees Agentschap voor chemische stoffen omschrijft BPA als hormoonverstorend en giftig voor de voortplanting. Het gebruik van de stof is al deels aan banden gelegd, in drinkflessen en -bekers voor baby's en peuters, en in verpakkingen van voeding tot de leeftijd van 3 jaar.
De KU Leuven-onderzoeksgroep Duurzame Processen en Katalyse werkt aan potentiële vervangers voor BPA. Maar de stof heeft ook enkele belangrijke troeven, waardoor ze interessant is om in veel producten verwerkt te worden: BPA maakt materialen erg sterk en warmtebestendig. "De uitdaging is dus om die kwaliteiten te behouden, maar dan wel zonder de negatieve effecten op de gezondheid en het milieu", vertelt Laura Trullemans, postdoctoraal onderzoeker bij de groep.
De onderzoekers ontwikkelden alternatieve moleculen, waarbij de kernstructuur van BPA behouden blijft, maar aangevuld wordt met andere chemische verbindingen. "Bij testen op menselijke cellen zien we dat onze alternatieven de hormonale activiteit drastisch verlagen tot volledig doen verdwijnen", duidt Trullemans. "Zelfs een hoge concentratie van de door ons ontwikkelde chemische stoffen bindt nauwelijks met de hormoonreceptoren. In vergelijking met BPA-gebaseerde materialen levert ons alternatief materialen op van evenwaardige kwaliteit."