De werkgelegenheidsgraad van de 55- tot 64-jarigen is in twintig jaar tijd gestegen van 25 procent in 2002 tot bijna 60 procent in 2022. Maar volgens een studie van de Nationale Bank (NBB) zorgen een gebrek aan ondersteuning van de hiërarchie in een moeilijke situatie of druk door deadlines of werkvolume ervoor dat oudere werknemers nog steeds richting een vroegtijdige exit uit de arbeidsmarkt geduwd worden.
De studie van de Nationale Bank beklemtoont daarom "het cruciaal belang van een gunstige werkomgeving om oudere werknemers aan het werk te houden".
Verschillende hervormingen hebben reeds geleid tot langere loopbanen, het Generatiepact uit 2005 in het bijzonder. Door het activeringsbeleid en stimuli om langer te werken, is het percentage werkenden tussen 55 en 59 jaar sterk gestegen, van 5,5 procent van de totale werkgelegenheid in 2002 tot bijna 12 procent in 2022. Dat aandeel nam ook toe bij de 60- tot 64-jarigen, weliswaar beperkter: van 1,4 procent van de werkgelegenheid in 2002 tot bijna 6 procent in 2022.
De ouderen zijn voornamelijk werkzaam in vijf sectoren: de gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening, de verwerkende industrie, de detailhandel, het onderwijs en de overheid. En ouderen werken vaker deeltijds.
Voorts klinkt het dat het voor ouderen die niet meer werken, het moeilijk blijft om de weg naar de arbeidsmarkt terug te vinden. "In 2022 was nauwelijks 9 procent van de nieuwe indienstnemingen 50 jaar of ouder." Het percentage ligt "aanzienlijk lager" dan in de buurlanden. Ook zijn mensen van 56 tot 64 jaar oververtegenwoordigd als het op stopzettingen van arbeidsovereenkomsten aankomt (ontslag, banenverlies om economische redenen of beëindigen van de arbeidsovereenkomst).
De voornaamste motivatie om de arbeidsmarkt te verlaten, zijn leeftijd en lengte van de loopbaan. Het in aanmerking komen voor een pensioenstelsel is met andere woorden de voornaamste drijfveer, stelt de NBB nog.
Maar de wens om de arbeidsmarkt te verlaten, wordt dus sterk beïnvloed door verschillende factoren zoals gebrek aan ondersteuning of druk door deadlines en werkvolume. De wens om de arbeidsmarkt vroegtijdig te verlaten, is daarbij meer uitgesproken in België dan in de andere Europese landen. Het verhogen van de pensioenleeftijd "vereist onvermijdelijk een betere integratie van oudere werknemers in de werkomgeving".