De dienst Dermatologie van het UZ Gent gebruikt sinds kort een nieuw toestel voor de diagnose van oppervlakkige vormen van huidkanker: de confocale laserscanmicroscoop VivaScope 3000. Dermatoloog Isabelle Hoorens: ‘Waar we vroeger werkten met een biopsie en analyse in het lab, kunnen we nu zonder prik en ingreep op een halfuur een diagnose stellen.’ Naast de ULB Erasme (Brussel) is het UZ Gent het enige ziekenhuis in België dat de techniek toepast bij patiënten met huidkanker.  

De nieuwe scanmicroscoop richt zich vooral op de cellen in de epidermis of opperhuid. Dat is de bovenste laag van de huid. Met laserstralen scant de microscoop het verdachte vlekje op de huid en toont meteen op het scherm wat er precies aan de hand is met de cellen. Zo kan de dermatoloog heel precies vaststellen of het over een kwaadaardige tumor gaat en welke behandeling het meeste aangewezen is. Het onderzoek is pijnloos en gebeurt zonder schadelijke straling.

‘We passen de techniek toe op oppervlakkige vormen van huidkanker’, zegt dr. Hoorens. ‘Denk maar aan een basaalcelcarcinoom, wat de meest voorkomende huidkanker is, of een lentigo maligna. Ongeveer 35 procent van alle huidkankers komt in aanmerking. Ook voor enkele heel zeldzame vormen van huidkanker zoals de extramammaire ziekte van Paget, komt de techniek goed van pas.’

Gedaan met prik en wachttijd

Een huidkankerdiagnose is vaak een zenuwslopend proces. De dermatoloog neemt na een eerste screening een biopsie met verdoving om het vlekje te laten onderzoeken. Nadien volgt een wachttijd voor de analyse van het weefsel in het labo. Na één tot twee weken volgt uiteindelijk een telefoontje met de diagnose en een nieuwe afspraak voor de bespreking van de behandeling.

Met de nieuwe techniek vallen de biopsie en wachttijd weg. Dr. Hoorens: ‘Op een halfuur tijd stel ik een diagnose, geef ik voldoende uitleg en stel ik indien nodig een behandelplan voor. Op die manier neem ik zowel de pijn van de prik als de onzekerheid weg bij mijn patiënten.’

‘We gebruiken de techniek ook om een operatie voor te bereiden,’ vult dr. Hoorens aan. ‘De beelden van de scan tonen precies hoeveel weefsel de chirurg moet verwijderen.’

Onderzoek en financiering

Samen met de lancering begon het team van dr. Hoorens aan een onderzoek bij oudere patiënten met een lage levensverwachting. Ze onderzoeken of de behandeling van een basaalcelcarcinoom bij deze doelgroep nog nodig is. Een regelmatige scan van de huidtumor volgt de evolutie op en laat toe om enkel in te grijpen wanneer nodig.

Het Innovatiefonds van het UZ Gent financiert voor een groot deel de leasing van het toestel. Daarnaast betaalt de patiënt een extra kost van 50 euro. ‘In de toekomst willen we bij de overheid pleiten voor een terugbetaling van de scan’, zegt dr. Hoorens. ‘De extra kost weegt niet op tegen de voordelen voor zowel de patiënt, de arts als het ziekenhuis.’

Beeld: (c) UZ Gent