Tijdens hittegolven houden huisartsen en praktijkondersteuners (POH’s) altijd rekening met hittegerelateerde klachten wanneer zij kwetsbare patiënten zien. Huisartsenpraktijken hebben risico-patiëntengroepen echter niet altijd goed in beeld. Dat kan beter door slimmer gebruik te maken van het Huisarts Informatie Systeem (HIS) in Nederland, aldus Nivel. Informatie over de risico’s van hitte en dient men ook beter te delen met patiënten, mantelzorgers en zorgverleners in de wijk, zegt recent onderzoek van het Nivel.

Veel huisartsenpraktijken hebben helaas te weinig tijd en capaciteit om hun kwetsbare patiënten proactief te benaderen in een hitteperiode. Dat geldt niet alleen voor Nederland, maar ook voor België. Daarbij speelt boven de Moerdijk mee dat veel huisartsen (38%) en POH’s (50%) niet goed in beeld hebben welke mensen kwetsbaar zijn voor hittestress. Deze groep patiënten is echter goed te selecteren via het HIS en in overleg met de apotheek, namelijk via  gegevens over medicatiegebruik.

Huisartsen en POH’s denken dat meer informatie over de risico’s van hitte kan helpen om de zorg voor kwetsbare patiënten tijdens hittegolven te verbeteren. Tegelijk blijkt dat de informatie die er is, bij veel huisartsen en POH’s niet bekend is. Zo heeft het merendeel van de huisartsen (66%) nog nooit van het document Hitte van het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) gehoord. Een document dat ook leerzaam kan zijn voor de Belgische collega's. Het omvat adviezen over dehydratatie en extra risico's door geneesmiddelengebruik.

Er is dus meer bewustwording nodig om bestaande kennis toe te passen. Hiervoor kunnen huisartsenpraktijken bestaande overlegstructuren als een (multidisciplinair) wijk- of teamoverleg gebruiken. Hierin kan dan jaarlijks aandacht worden besteed aan de risico’s van hitte voor kwetsbare patiëntengroepen en maatregelen die gezondheidsklachten kunnen voorkomen.

Patiënten goed informeren 
POH’s benadrukken dat tijdens de reguliere controles van patiënten met chronische aandoeningen de risico’s van hitte moeten worden besproken. Adviezen over voldoende drinken en bij welke klachten de patiënt de huisarts moet bellen zijn daarbij essentieel. Deze adviezen kunnen tijdens hittegolven door de doktersassistente worden herhaald wanneer patiënten contact zoeken met de huisartsenpraktijk. Ook de apotheek kan adviezen over hitte meegeven bij (herhaal)medicatie die bij hitte extra risico’s met zich mee kan brengen, zoals medicatie die de vochthuishouding in het lichaam beïnvloedt.

Samenwerking en afspraken in de wijk

Veel huisartsen (59%) en POH’s (82%) vinden de inzet van een hitteprotocol voor de praktijk en de wijk een goed idee. Zo’n protocol kan de huisartsenpraktijk helpen bij de signaleren van en preventief handelen bij hittegerelateerde gezondheidsproblemen. Juist tijdens de zomerperiode is er minder personeel beschikbaar in huisartsenpraktijken en in de thuiszorg, en zijn mantelzorgers vaak op vakantie. Daarom is het belangrijk om samenwerkingsafspraken te maken in de wijk. In een lokaal hitteprotocol kan worden vastgelegd wie de mantelzorgers en betrokken zorgverleners in de wijk zijn en wat hun rol is tijdens hittegolven.

Over het onderzoek
Het Nivel heeft onderzocht welke rol huisartsenpraktijken spelen in de behandeling en preventie van hittegerelateerde gezondheidsklachten, en op welke manier deze rol zou kunnen worden uitgebreid. Honderd huisartsen en honderdvijftig POH’s verspreid over Nederland vulden hiertoe een digitale vragenlijst in. In een focusgroep met POH’s en een focusgroep met huisartsen, kaderartsen, apothekers en wijkverpleegkundigen zijn de resultaten besproken en aanbevelingen geformuleerd.