De nationale betoging van de non-profit is omstreeks 10.55 uur op gang getrokken nabij het Brusselse Noordstation. Achter een banner met het opschrift "Non-profit vollenbak vooruit" stappen duizenden mensen op. Ze eisen meer middelen voor de non-profitsector, die kampt met structurele personeelstekorten en lange wachtlijsten voor patiënten.

Het is de tweede keer dit jaar dat de hele sector, zowel federaal als regionaal, door de Brusselse straten trekt. Personeelsleden van ziekenhuizen, woonzorgcentra, thuisverpleging, kinderopvang, jeugdhulp, maatwerkbedrijven ... zijn verenigd in hun eis om onder andere meer personeel en extra plaatsen, betere loon- en arbeidsvoorwaarden, het aanpakken van de werkdruk, enzovoort. 

"Geen applaus meer, maar actie deze keer." Of nog "Onze zorg is top, maar ons geduld is op" en "De zorg luidt de noodklok. Help, wij verzuipen", valt te lezen op affiches die de manifestanten bij zich hebben. 

De vakbonden pleiten voor maatregelen op korte en lange termijn, maar ze hameren erop dat de eerste extra middelen er snel moeten komen. "We willen absoluut dat er nog voor de verkiezingen extra investeringen komen in de zorg", ondanks signalen vanuit de verschillende regeringen dat daar nauwelijks ruimte voor is, zegt Johan Van Eeghem, ondervoorzitter van de socialistische bediendebond BBTK. "Als we moeten wachten tot na de verkiezingen en een regeringsvorming, zal de sector echt een hartinfarct krijgen."

"We staan de komende vijftien jaar voor grote uitdagingen", zegt Olivier Remy, algemeen coördinator van de christelijke vakbond ACV Puls. Door de vergrijzing van de bevolking zal er meer zorg nodig zijn, maar tegelijkertijd gaan er veel personeelsleden met pensioen. "We moeten die dus niet alleen vervangen, maar er zijn ook veel extra mensen nodig", zegt Remy. 

Gert Van Hees, sectorverantwoordelijke bij de liberale vakbond ACLVB, voegt toe dat het absenteïsme in de sector sinds corona is opgelopen "tot 15 à 17 procent". Daardoor neemt de werkdruk voor de andere werknemers toe, waardoor zij dreigen uit te vallen of de sector te verlaten. "Het is een vicieuze cirkel die dringend doorbroken moet worden", zegt Van Hees. "Het personeelstekort gaat ten koste van de dienstverlening."

De problematiek oplossen is een werk van lange termijn, beseft iedereen. "Er bestaat geen korte, snelle oplossing", verwoordt Remy het. "Het moet een samenspel zijn van allerlei maatregelen op korte en lange termijn die elkaar versterken." Op korte termijn wordt er gepleit voor bijvoorbeeld het voortzetten van de inspanningen om zij-instromers naar de non-profit te lokken. 

Na de verkiezingen kan er dan werk gemaakt worden van een plan op langere termijn, om de sector aantrekkelijker te maken.

"We hebben nog nooit iets gekregen zonder actie te voeren", antwoordt Van Eeghem op de vraag of opnieuw betogen zin heeft. "Als de verschillende ministers niet starten met onderhandelingen, zullen we in het najaar blijven actievoeren."

Vanuit het kabinet van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) kwam er intussen een uitnodiging voor overleg volgende week.