Het PAQS wilt een nieuwe studie opstarten in België om de kwaliteit van de zorg te blijven verbeteren.

Een Zwitserse studie toont aan dat jaarlijks op één miljoen personen die in een van de 285 ziekenhuizen of andere zorginstellingen van het land verblijven, 120.000 patiënten betrokken zijn bij een incident. De studie toont ook aan dat de helft van die incidenten vermeden kan worden (60.000). Hoe kan dat probleem doeltreffend aangepakt worden? Denis Herbaux, directeur van het PAQS (Plateforme pour l'Amélioration continue de la Qualité des soins et de la Sécurité des patients), geeft tekst en uitleg.

“Stilstaan en nadenken over de kwaliteit en de veiligheid van de zorg, zou systemisch moeten zijn. Een ziekenhuis kan kwalitatief hoogstaand zijn en de artsen bijzonder competent, maar wanneer er iets fout loopt met de organisatie, dan loopt het hele ziekenhuissysteem gevaar. Dat kan paradoxaal lijken, maar het is wel een realiteit. Het is onze taak om alle betrokkenen en instellingen te sensibiliseren.”

Prioritair is een verandering in de houding van zorgprofessionals. “Om het aantal ongewenste incidenten op lange termijn te doen dalen, moeten zorgverstrekkers meer incidenten melden. Alleen zo kan het systeem grondig verbeteren.”

Volgens de directeur “moet men gaan denken zoals dat al het geval is in de luchtvaart. Van zodra daar een probleem opduikt passen alle luchtvaartmaatschappijen hun technologie en hun alarmsignalen aan opdat het probleem niet meer zou voorkomen. “In 2016 werd 87,7% van de chirurgische ingrepen vooraf gegaan door het overlopen van een checklist. Dat is een extra veiligheidsmaatregel, maar net zoals in het luchtvaartwezen bieden checklists geen garanties wat de preventie van ongevallen betreft”, zo besloten de auteurs van het onderzoek. Daarom voegden Zwitserse onderzoekers een andere checklist toe, de RECI (Recueil des événements critiques et indésirables). Die blijkt een doeltreffende tool te zijn voor het repertoriëren van situaties waarin problemen kunnen optreden voor patiënten en voor zorgverstrekkers. “Men kan een fout begaan, maar het is zaak dat die fout niet herhaald wordt”, zo zegt Anne-Claude Griesser, adjunct medisch directeur van het Zwitserse ziekenhuis.

En hoe gaat het er aan toe in België? “Wij zouden graag een gelijkaardige eigen studie opstarten, maar dat kan niet met onze eigen middelen. Die zouden vrijgemaakt moeten worden door de regio”, zo zegt Denis Herbaux. De Zwitserse studie toont tenslotte aan dat de informatisering van het patiëntendossier communicatieproblemen zou moeten kunnen vermijden wanneer verschillende artsen eenzelfde patiënt behandelen.

> Lees ook: Elk jaar zouden 1200 overlijdens vermeden kunnen worden in Zwitserse ziekenhuizen. En in België?