De kwaliteit van onze gezondheidszorg blijft stabiel in Europa. We stijgen van zes naar vijf. Nederland blijft uitmuntend op nummer één, gevolgd door Zwitserland, Noorwegen en Finland. Dat blijkt uit de Euro Health Consumer Index (EHCI), die ons ook op de vingers tikt wegens 'sjoemeldata'.
Eerst het goede nieuws. Waarin presteren we behoorlijk tot uitstekend? Vooral in de bijna onbestaande wachtlijsten voor behandelingen, of dus een zeer snelle patiëntenservice. Dat gaat semen met een hoge toegankelijkheid. Met de Zwitsers staan we hier aan de top met zomaar eventjes het maximum van de mogelijk toe te kennen punten. We scoren goed op alle onderzochte onderdelen en de EHCI noemt ons trouwens 'perhaps the most generous healthcare system in Europe'. Of hier enige ironie mee gemoeid is, laten we in het midden (zie verder: 'sjoemeldata'). Ons systeem doorstond ook zeer behoorlijk de financiële crisis van 2008.
Waarin verbeterden we? We kregen onze zorgkwaliteit en het meten daarvan (eindelijk) op een rijtje. We stegen lichtjes van zes naar vijf tegenover de vorige eiditie van de EHCI, maar dat zegt niet zoveel: de posities van 3 tot en met 8 zitten samen op een kluitje (naast België: Noorwegen, Finland, Luxemburg, Duitsland, IJsland).
Voor verbetering vatbaar
Het niveau van een aantal behandelingen en het resultaat daarvan (outcome) is wel sterk voor verbetering vatbaar:
- depressies
- kankeroverleving
- overlijdens na een beroerte
Verder kennen we:
- en te hoog antibioticagebruik
- te weinig uitgebouwde preventie.
Wat kunnen we leren van onze noorderburen op één? De Nederlanders presteren super qua performantie voor alle subdisciplines, leveren uitstekende kwaliteit af en verbeterden hun toegankelijkheid (vroeger een van hun zwaktes). Ze prijken samen met Noorwegen op de eerste plaats voor 'patiëntenrechen en informatie' en 'outcome'. Ook hun aanbod is prima.
Een rangschikking per subdiscipline en de best scorende landen:
- Patiëntenrechten en informatie: Nederland, Noorwegen 146/150
- Toegankelijkheid: België, Zwitserland 225/225 (!)
- Outcome: IJsland, Nederland, Noorwegen 240/250
- Spectrum en bereikbaarheid dienstverlening: Finland, Netderland, Zweden 144/150
- Preventie: Noorwegen 113/125
- Geneesmiddelen: Finland, Duitsland, Ierland, Nederland, Verenigd Koninkrijk 86/100
Sjoemeldata cataract
Treffend en wat slechter nieuws: Europa haalt ons land ook aan als voorbeeld van een ferme uitschuiver, met name de registratie van cataractoperaties. Die neemt de EHCI (per 100.000 inwoners) steeds als maatstaf om de 'generositeit' van een gezondheidszorgsysteem te meten. Het betreft hier immers behandelingen die behoren tot 'niet-levensreddende zorg', met het oog op de verbetering van de levenskwaliteit. Ze hangen niet samen met het inkomen per hoofd per land. Deze indicator is gecorrigeerd per gemiddelde leeftijd van patiënten in een land.
De Belgische gegevens, overgemaakt aan de Oeso, gaven wel een zeer genereus beeld te zien, grenzend aan Belgisch surrealisme: 204 868 cataractoperaties/jaar! "Als we weten dat de jaarlijkse cohorte van Belgische 65-plussers niet groter is dan 100.000, zou dat betekenen dat eventueel elke Belg in deze cohorte een cataractoperatie onderging aan beide ogen, aldus het rapport (!) (en zelfs dan blijft er nog een overschot). "De Belgische Volksgezondheidsminister ging ermee akkoord dat dat aantal absurd hoog lag, en rapporteerde snel wat dan wel het juiste cijfer moest zijn: 107.056 operaties. Dat is dus zowat de helft van het oorspronkelijjk ingestuurde aantal. Een cijfer dat het researchteam geloofwaardig vond", besluit het rapport.
Of de gegevens opzettelijk overdreven werden, is moeilijk te bewijzen. Feit is wel dat onze gezondheidszorg er zo een stuk 'genereuzer' uit kwam.
Europa concludeert: "Deze onhandige procedure zet de spots op het feit dat zeer vreemde data als officieel aanvaard kunnen worden, schijnbaar zonder er bij stil te staan. De Belgische data werden onlangs ook gecorrigeerd in internationale databanken."
P.S.
