Zoals verwacht werden enkele voorgestelde besparingen in de gezondheidszorg definitief vastgelegd in het begrotingsakkoord dat tot stand kwam.

In totaal wordt 3 miljard bespaard, met een buffer voor tegenvallers van bijna driekwart miljard. Enkele hervormingen worden versneld doorgevoerd, zoals zieken sneller gedeeltelijk aan het werk te krijgen.

De besparingen bedragen in de sociale zekerheid 144 miljoen euro en in de gezondheidszorg in totaal 902 miljoen euro waarvan 673 miljoen aan maatregelen die al eerder gepland waren voor 2017. Voor die versnelling werd  vier miljoen euro vrijgemaakt voor consultancy om deze hervorming en de hervorming nomenclatuur te ondersteunen.

Artsen

De artsenhonoraria worden grotendeels niet geïndexeerd, zie ook onze papieren editie van vorige week, 'moeizame budgetonderhandelingen'. Dat om de lat enigszins gelijk te leggen met de eerdere indexsprong bij de loontrekkenden. In het - betwiste - voorstel van het verzekeringscomlité kwam dat neer op een besparing van om en bij de 125 miljoen; nu blijkt dat de gedeeltelijke indexsprong voor de zorgverleners - slechts voor één derde geïndexeerd in 2017 - gelijkstaat met op een besparing van 247 miljoen.

Ziekenhuizen

• Pediatrie, kraamkliniek, netwerking, kanker

Minister De Block: “Voor de ziekenhuishervorming werken we wetenschappelijk onderbouwd. We steunen op studies van onder andere het Kenniscentrum. Hervormen moet: uit de MAHA-studie 2015 van Belfius blijkt dat in 2014 nog 32 ziekenhuizen van de 90 in het rood eindigen maar ook dat een aantal diensten onderbezet zijn en er dus overaanbod is.” De pediatrie komt in de vuurlijn. "Eerst zal de overcapaciteit aan bedden (de onderbezetting) in bijvoorbeeld pediatrie- en kraamafdelingen aangepakt worden." De Block verwijst naar de MAHA-studie van Belfius: in 2014 waren pediatriebedden maar voor 49,1% bezet en materniteitsbedden voor 53,3%."

Maggie De Block start nu met een model van netwerking en behoeftenplanning voor de ziekenhuizen en de reglementering errond, in overleg met de deelstaten.

Ook voor kankerbehandelingen zijn er veranderingen op til, wellicht op basis van de ziekenfondsgegevens die uitwezen dat er in sommige ziekenhuizen niet voldoende 'volume' was bij de aanpak van zeldzame kankers om de nodige kwaliteit te garanderen: "Er komt een concentratie van de complexe kankerzorg zodat patiënten behandeld worden door de meest gespecialiseerde en ervaren teams."

Aan deze hervormingen is een besparing verbonden van 92 miljoen in 2017.

• Medische beeldvorming en klinische biologie

Onder meer in de medische beeldvorming en klinische biologie worden maatregelen genomen om de budgetoverschrijdingen te compenseren. In vergelijking met andere landen zoals Nederland kent België een hoog aantal prestaties van medische beeldvorming, wat risico’s inzake volksgezondheid met zich meebrengt door de stralingsbelasting, luidt het verder. 

Voorschrijven

• Antibiotica

De maatregel om het remgeld op antibiotica te verhogen (verschuiving van terugbetalingscategorie B naar C) raakte al eerder bekend. Minister De Block: “Antibiotica zijn geen snoepjes: toch worden er nog steeds veel te veel geslikt. Op Europees vlak staat België hier op de  tweede plaats. We sensibiliseren al jaren, volgen het voorschrijfgedrag van de artsen nauw op en willen nu onze patiënten extra attent maken.”

Deze maatregel zal in 2017 14,8 miljoen opbrengen.

• Goedkoopst voorschrijven

Artsen en tandartsen zullen in 2017 in 60% van de gevallen het goedkoopste geneesmiddel moeten voorschrijven. Tot nu was 50% gevraagd.

Voor de overheid levert deze maatregel 20 miljoen op in 2017.

Patiënt

In weerwil van wat de minister zei, zal ook de patiënt bijdragen aan de besparingen. Wel worden de zwaksten ontzien.

• Indexering van maximumbedrag remgeld voor de maximumfactuur

De maximumfactuur is nooit geïndexeerd. Het maximumbedrag is afhankelijk van het inkomen; de inkomensdrempel werd wel geïndexeerd. Het maximumbedrag aan remgeld wordt nu ook geïndexeerd zodat het is afgestemd om het inkomensbedrag.

De regering bespaart in 2017  14,8 miljoen euro door deze maatregel.

• Voorkeurgerechtigden

Als een gezin het voorkeurregime geniet en een gezinslid vindt bijvoorbeeld werk of verhuist waardoor de gezinssamenstelling wijzigt, dan duurt het twee trimesters eer het voorkeurregime gestopt wordt. Dat zal na één trimester kunnen stoppen.

Deze maatregel zal in 2017 9,5 miljoen aan besparingen opleveren.

Sociale zekerheid

• Schuldvergelijking

De gegevens van SZ en fiscus worden gekoppeld. Als een bedrijf geld moet terugkrijgen van de fiscus maar schulden heeft bij de RSZ, zal eerst de schuld bij de RSZ betaald worden.                                                                                                                                                                          

De regering bespaart in 2017 door deze maatregel 39,3 miljoen euro.

Verder komen er aanpassingen van het systeem werkverwijdering (25 miljoen), de overzeese socialezekerheid (50 miljoen) en het vergoedingssysteem “toegelaten activiteiten tijdens ziekte” (18 miljoen). 

Tot slot: in 2017 is nog steeds 170 miljoen van de welvaartsenveloppe voorzien om uitkeringen te verhogen. "Door minder uit te geven nu kan de regering betere pensioenen in de toekomst garanderen", heet het.