Moeilijke werkomstandigheden zetten Britse huisartsen ertoe aan niet langer strikt onder NHS-contract te werken. Ze behandelen patiënten met tarieven die ze zelf bepalen. Huisartsgeneeskunde met twee snelheden dreigt een zich snel ontwikkelend systeem te worden. Dat schrijft de Britse krant The Guardian.

De laatste maanden komen er steeds meer berichten naar boven over een ernstige crisis in de Britse gezondheidszorg. De situatie is vooral dramatisch in de ziekenhuizen, maar ook huisartsen zitten met de handen in het haar.

Huisartsen in de kuststad Bournemouth (Dorset, het zuiden van Groot-Brittannië) hebben de knoop doorgehakt. Ze hebben een privaat systeem opgezet, waarbij patiënten tot 145 pond (zowat 170 euro) per contact betalen, om sneller aan de beurt te komen en toegang te hebben tot een langer consult.

De meeste Britse huisartsen werken via een contract dat ze afsluiten met de National Health Service (NHS), de openbare dienst voor gezondheidszorg. Het consult is gratis voor de patiënt, terwijl de huisarts wordt betaald door de NHS.

“Omdat de NHS er regelmatig niet in slaagt kwaliteitsvolle geneeskunde aan te bieden, is de tijd rijp om voor een private arts te kiezen”, leest men op de site van de Dorset Private GP service, een praktijk waar drie huisartsen aan de slag zijn. 

Patiënten die betalen voor hun consult en NHS-patiënten worden op dezelfde praktijk behandeld. Maar wie betaalt, krijgt een consult de dag zelf, terwijl NHS-patiënten soms vier weken moeten wachten om 7 minuten aan bod te komen. Meer welstellende personen tellen 40 pond neer voor een telefonisch consult van 10 minuten. Een face-to-face-consult van 20 minuten kost 80 pond. Voor 145 pond krijgt men 40 minuten.

Voor patiënten die onder een NHS-contract ingeschreven zijn, mogen huisartsen geen vrije tarieven hanteren. Maar ze mogen het wel voor patiënten die zich niet onder dat systeem inschrijven.

Deze insteek zou wel eens succesvol kunnen zijn. “Want”, zo zegt liberaal-democraat Norman Lamb, “er zijn steeds meer mensen die zich financieel kunnen permitteren om het NHS-systeem naast zich neer te leggen.”

“Ik zou maar al te graag tegen een NHS-patiënt zeggen dat hij 20 minuten bij mij op consult kan komen”, aldus Tim Alder, de huisarts die het nieuwe project in Dorset trekt. “Maar dat zal alleen lukken als er tweemaal zo veel huisartsen beschikbaar worden gesteld als nu.”

De vrees is groot dat andere huisartsen dit voorbeeld zullen volgen. Voor sociaal kwetsbare patiënten is de schade dubbel: zij krijgen niet alleen te maken met het minst goede luik van de ongelijke behandeling, maar hun wachttijden zullen alleen maar langer worden als anderen over hun hoofd kunnen springen. “Het zit eraan te komen dat de meerderheid van de patiënten naar poliklinieken in ziekenhuizen zal trekken. Persoonlijk contact en een holistische benadering van de patiënt zullen verloren gaan”, waarschuwt Tim Alder nog.