Een pas verschenen Franse studie over de wachttijden voor zorgverleners, geeft aan dat bij de huisarts gemiddeld 6 dagen verstrijken tussen contact en consult, alle elementen gecombineerd (symptomen, regelmatige follow-up, vernieuwing ...). Van de tien waargenomen specialismen is dat de kortste gemiddelde wachttijd. En in België?

La Drees, een departement statistiek van het ministerie van Volksgezondheid, ondervroeg  40.000 patiënten een jaar lang over hun zorgtoegankelijkheid qua wachttijd. Uit de studie bleek dat bij de huisarts 49% van de afspraken binnen de 2 dagen werd afgehandeld, dus dezelfde dag (voor een derde van de 49%) of de volgende dag.

Aan de andere kant van het spectrum staat dat een kwart van alle contacten meer dan 5 dagen op zich laat wachten.

De mediane tijd voor vaccinatie is 5 dagen en voor een periodieke controle 6. In 10% van de gevallen duurt het wachten langer dan 11 dagen.

Je zou denken dat als de patiënt ziek wordt of het slechter stelt, de zorgverlener korter op de bal speelt: inderdaad, de helft van de oproepen naar de huisarts leiden tot een afspraak op de dag zelf als zich symptomen manifesteren of als die verergeren. Evenmin een verrassing: de wachttijd is gecorreleerd aan de medische densiteit. De bereikbaarheid is het laagst in de buurt van kleine en middelgrote stadscentra en in de provinciesteden.

Uiteindelijk komt het slechts bij 5% van de aanvragen voor een huisarts niet tot een afspraak (omdat hij afwezig of onbereikbaar is, omdat de aangeboden slots niet geschikt zijn voor de beller of omdat hij geen nieuwe patiënten meer aanneemt (22% van de gevallen)). De link met spoedgevallen is laag: het gaat slechts om 3% van de mislukte gesprekken.

Voor 80% van de afspraken worden deadlines door de Fransen als 'snel of correct' beschouwd, behalve in bepaalde disciplines waar ze bijzonder lang duren. Daar waar de helft van de afspraken binnen de 2 dagen door de huisarts wordt afgehandeld, ligt dat op ongeveer 50 dagen bij de dermatoloog en 52 dagen bij de oogarts.

België

Voor België zijn de meest recent beschikbare cijfers afkomstig van de Nationale Gezondheidsenquête 2013. Ze slaan op ambulante poliklinische contacten met uitzondering van bezoeken en "telefonische consultaties".

Vijf jaar geleden dus gaf 57,3% van de respondenten aan het toenmalige Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid te kennen dat er geen tijd was om de huisarts ("dezelfde dag" -afspraak) te bezoeken; 16,5% meldde een afspraak te hebben gehad "de dag nadien"; en 10,6% "binnen enkele dagen". We noteren ook 12,6% van de patiënten op die geen afspraak maakten. Wat de raadplegingen bij de specialist betreft (ongeacht de discipline), kampte een groot deel van de respondenten (38,4%), met een vertraging van meer dan twee weken.

Het nationale gemiddelde van 57,3% verbergt wat variatie noord / zuid: 52,8% van de afspraken op dezelfde dag in Vlaanderen, tegenover 67% in Wallonië (en 56,9% in Brussel).

Slechts 1,4% van de patiënten gaf aan dat de wachttijd om de huisarts te zien een probleem was. In de hoofdstad stijgt het aandeel ontevredenen licht (5,2% tegenover 1,1% in Vlaanderen en 1% in Wallonië).