Federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) suggereert dat Vlaanderen bijkomend onderzoek doet naar het verminderd gebruik van de pil en het condoom bij jongeren. Uit onderzoek blijkt dat jongeren in Vlaanderen bij hun eerste seksueel contact minder de pil en het condoom gebruiken, maar de studie zegt niets over de mogelijke oorzaken. Vlaams minister van Volksgezondheid Hilde Crevits pleit intussen voor het gratis maken van anticonceptie.
Minister Vandenbroucke zegt dat hij op federaal niveau al "zijn verantwoordelijkheid neemt" door bijvoorbeeld gratis condooms ter beschikking te stellen op bepaalde plaatsen.
Uit de grote vierjaarlijkse HSBC-studie, uitgevoerd bij 20.000 jongeren tussen 11 en 18 jaar, blijkt onder meer dat jongeren steeds minder condoom s of de pil gebruiken als voorbehoedsmiddel. Terwijl in 2018 nog 72,4 procent van de jongeren een condoom gebruikte bij het eerste seksueel contact, was dat in 2022 gedaald naar 64,3 procent. Het gebruik van de pil daalde in dezelfde periode van 67,5 procent naar 61,9 procent.
Een sluitende verklaring voor die daling van het gebruik van condooms en de pil biedt de bevraging niet. Vlaams minister Crevits pleitte bij de VRT alvast voor het gratis maken van anticonceptie. "Voor mij is het als minister heel belangrijk dat jongeren makkelijk aan anticonceptiemiddelen geraken en als het van mij afhangt, zou ik graag hebben dat die gratis worden", aldus de CD&V-minister.
Pil al gratis
Federaal minister Vandenbroucke wijst erop dat de pil voor veel jongeren al gratis is. Wat condooms betreft, die worden volgens de Vooruit-minister al op verschillende plaatsen gratis aangeboden, zoals afgesproken in het interfederale hiv-plan dat samen met de deelstaten is opgezet. "Dankzij dat HIV-plan zorgen we voor een ruime verspreiding van gratis mannen- en vrouwencondooms bij prioritaire doelgroepen, zoals bij sekswerkers, op homo-ontmoetingsplaatsen en in homobars, net zoals de gratis verspreiding van condooms bij doelgroepen waar het gebruik van condooms nog niet voldoende is ingeburgerd", aldus Vandenbroucke.
Volgens Vandenbroucke is het belangrijk om jongeren te blijven wijzen op het gebruik van condooms om soa's en ongewenste zwangerschappen te vermijden. Hij pleit voor extra onderzoek naar de mogelijke oorzaken voor het gedaald gebruik van het condoom en de pil. "De prijs van condooms kan misschien één van de redenen zijn, maar deze prijs geeft geen verklaring voor het verminderd gebruik van de pil (waarvan velen voor jongeren gratis zijn). Aangezien Vlaanderen bevoegd is voor preventie, is deze studie misschien een goeie kapstok om verder onderzoek te voeren - en die vragen te beantwoorden - zodat op die basis beleidsmatig kan ingegrepen worden", besluit Vandenbroucke.
> Een op de drie meisjes rapporteert grensoverschrijdend gedrag