De Kamercommissie Grondwet heeft maandagavond het licht op groen gezet voor de grondwetsartikelen die ze voor herziening vatbaar wil verklaren. Later deze week moet de plenaire vergadering zich daar nog over buigen.
De federale regering raakte het afgelopen vrijdag - na drie mislukte pogingen - eens over de lijst met grondwetsartikelen die in de volgende legislatuur kunnen worden herzien, mits een tweederdemeerderheid in het parlement. De lijst maakt via de passe-partout van het artikel 195 een staatshervorming mogelijk, maar opent bijvoorbeeld ook de weg naar nieuwe grondrechten, de modernisering van het briefgeheim of maatregelen om regeringsvormingen in te korten.
Na de regering is het de beurt aan de Kamer en de Senaat. De grootste gemene deler van die drie lijsten wordt effectief opengesteld voor herziening. De Kamercommissie grondwet zette maandag een eerste stap door het licht op groen te zetten voor een eigen lijst. Die komt volledig overeen met die van de federale regering.
Oppositiepartij N-VA had liever de volledige grondwet ter herziening vatbaar laten verklaren, zei Kamerlid Sander Loones. Volgens Loones ondergraaft de huidige grondwet de welvaartsstaat, de economie en de broodnodige maatschappelijke hervormingen door een aantal 'standstillverplichtingen', die garanderen dat bepaalde rechten er niet op achteruitgaan Het Vlaams Belang diende een 200-tal amendementen in om de "overbodige artikelen" uit de grondwet te halen.
De rechtse oppositie wil in de toekomst meer bevoegdheden overhevelen naar de deelstaten, PVDA-fractieleidster Sofie Merckx pleitte dan weer voor een meer unitaire staat. "We hebben één minister van Volksgezondheid nodig, geen negen", zei ze bij wijze van voorbeeld.
Binnen de meerderheid wezen Servais Verherstraeten (CD&V), Kristof Calvo (Groen) en Patrick Dewael (Open VLD) erop dat wie een staatshervorming wil doorvoeren hoe dan ook een tweederdemeerderheid moet vinden in de volgende legislatuur. "Als je de grondwet wil wijzigen heb je partners nodig. Je kan niet ten oorlog trekken tegen alles en iedereen", zei Dewael. Volgens Calvo is er dan weer "geen groot enthousiasme" voor de confederale plannen van N-VA.
Vooruit had op een aantal vlakken verder willen gaan, zei fractieleider Joris Vandenbroucke. Zo wilden de socialisten de Senaat afschaffen, maar heeft de herzieningsverklaring van de regering het nu enkel over een debat over de toekomst van het orgaan. De meeste meerderheidspartijen waren daar in de regering voorstander van, maar de Franstalige liberalen van MR lieten daarvoor naar verluidt geen opening.
In totaal verklaarden de regering en nu ook de Kamercommissie Grondwet een twintigtal grondwetsartikelen open voor herziening. Later, wellicht volgende week, komt ook nog de Senaat aan de beurt.