Europees commissaris en ondervoorzitter van de Europese Commissie Margarítis Schinás heeft maandag samen met minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) een bezoek gebracht aan het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum (OPZ) in Geel. Beide heren beloofden er meer steun voor het project waarbij gezinnen instaan voor pleegzorg en reïntegratie van zowat 150 mensen met psychiatrische problemen. "Dit is een project van wereldklasse", stelt Schinás.
Het OPZ organiseert in Geel en omgeving een specifieke woonzorgvorm voor mensen die omwille van een psychische kwetsbaarheid niet zelfstandig kunnen wonen. Als alternatief voor een instelling kiest het OPZ voor pleeggezinnen die gematcht worden met patiënten om hen in principe levenslang op te va ngen en hen volwaardig te laten deel uitmaken van het gezin. Opvallend: de gezinnen ontvangen daarbij geen echte opleiding, aangezien het de bedoeling is therapie en gezinsleven strikt gescheiden te houden. "De nadruk ligt bij ons dan ook niet op de aandoening, maar op wat wél kan, op inclusie in de gemeenschap en het sociaal leven", zegt algemeen directeur Hans Verbiest van het OPZ.
Schinás kwam het project naar eigen zeggen bezoeken omdat het een al bestaand voorbeeld is van wat het nieuwe Europese actieplan voor mentaal welzijn wil bereiken: destigmatisering, deïnstitutionalisering, en een universeel recht op zorg. "We willen dat niet op een top-down manier opleggen", zegt Schinás. "Er is niet één model dat de Europese Unie overal wil laten implementeren. Hier in Geel zien we bijvoorbeeld een project dat uniek is op het vlak van schaalgrootte, en omdat het voortbouwt op een lange traditie van pleeggezinnen. Wij willen de juiste omstandigheden creëren en middelen voorzien, en verder de lokale en regionale expertise vertrouwen bij hun projecten."
Schinás wil alvast het initiatief nemen om in Geel een bijeenkomst te organiseren voor organisaties die zoals het OPZ pleegzorg voorzien voor mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid. Een structureel overkoepelend orgaan of overleg daarover ontbreekt vandaag nog, klinkt het.
Ook minister Vandenbroucke belooft meer ondersteuning voor het OPZ. "Deze federale regering investeert massaal in geestelijke gezondheidszorg, met 330 miljoen euro extra tegen het einde van de legislatuur", stelt hij. "Dat gaat om investeringen in bijvoorbeeld ziekenhuizen en crisisopvang, maar ook hier in Geel. Mijn bedoeling is om de financiële steun aan gezinnen, die eigenlijk al 25 jaar op indexeringen na is blijven stilstaan, met 50 procent per gezin te verhogen. In het OPZ willen we dan weer 24 bedden voorzien met een sterkere omkadering, om beter te kunnen optreden in complexe psychiatrische situaties."
Ook Vandenbroucke noemt de pleegzorg in Geel een uniek project. "Mensen met psychiatrische problemen krijgen hier de juiste zorg, niet enkel in het ziekenhuis dat hen natuurlijk wel opvolgt, maar ook in een gewoon gezinsleven", zegt hij. "Ik heb enorm respect voor de mensen die hieraan meewerken. Daarom gaan we dit aanzienlijk beter financieel ondersteunen. Het is een lang bestaande traditie in Geel, maar ze is ook ongelooflijk actueel. Ik pleit er bij de Europees commissaris ook voor om meer ervaringen uit te wisselen op Europees vlak. Het is goed dat de Europese Commissie nu laat zien dat mentaal welzijn geen louter lokaal of Belgisch probleem is, maar iets dat we in Europa samen moeten aanpakken."
