Neuralink, een bedrijf dat is opgericht door Elon Musk, heeft onlangs van de Food and Drug Administration (FDA) het label “baanbrekend apparaat” gekregen voor zijn Blindsight-implantaat. Dit implantaat, ontworpen om blinde mensen hun gezichtsvermogen terug te geven, heeft zowel hoop als scepsis gewekt in de wetenschappelijke gemeenschap.
Volgens Elon Musk zou Blindsight het gezichtsvermogen kunnen herstellen, zelfs van mensen die hun ogen en oogzenuw hebben verloren, en zou mensen die sinds hun geboorte blind zijn voor het eerst kunnen laten zien. Het principe is gebaseerd op een netwerk van micro-elektroden die in de visuele cortex van de hersenen zijn geïmplanteerd. Dit systeem stimuleert neuronen in reactie op beelden die door een camera worden vastgelegd, waardoor visuele verschijnselen ontstaan.
Het idee om het gezichtsvermogen te herstellen via hersenimplantaten is niet nieuw. Experimenten op dit gebied worden al tientallen jaren uitgevoerd. Tot nu toe zijn de resultaten echter beperkt. Patiënten nemen over het algemeen alleen willekeurige lichtflitsen waar, vanwege het kleine aantal elektroden op bestaande apparaten. Neuralink is van plan een revolutie teweeg te brengen in deze aanpak door de dichtheid van de elektroden te vergroten, in de hoop de kwaliteit van de stimulatie te verbeteren en gezichtsvermogen te bieden dat weliswaar rudimentair, maar functioneel is.
Musk geeft toe dat de eerste versies van dit kunstmatige zicht zullen lijken op de basisafbeeldingen van Atari-videospelletjes, maar hij voorspelt dat de technologie zal evolueren naar veel grotere mogelijkheden en het zelfs mogelijk zal maken om golflengtes waar te nemen die onzichtbaar zijn voor het menselijk oog, zoals infrarood of ultraviolet.
Deskundigen zijn echter voorzichtig met de aankondigingen van Musk. Hoewel de visuele cortex gestimuleerd kan worden, blijft het nabootsen van realistisch zicht extreem complex. De hersenen interpreteren visuele signalen met processen die eenvoudige neurale stimulatie niet gemakkelijk kan nabootsen. Voor mensen die vanaf hun geboorte blind zijn, is de situatie zelfs nog delicater: omdat ze de hersencircuits die gekoppeld zijn aan het gezichtsvermogen nooit hebben ontwikkeld, zou hun aanpassing aan dit type technologie wel eens lang en moeilijk kunnen zijn.
Het Breakthrough Devices-programma van de FDA, dat Blindsight zijn speciale status gaf, stelt bedrijven in staat om de ontwikkeling van veelbelovende apparaten te versnellen. Deze status garandeert echter niet de werkzaamheid van het product of de uiteindelijke goedkeuring voor wijdverspreid gebruik.
Desalniettemin betekent het implantaat van Neuralink een belangrijke vooruitgang in het onderzoek naar brein-machine-interfaces. De ontwikkeling van een implantaat met een hogere dichtheid aan elektroden zou uiteindelijk nieuwe oplossingen kunnen bieden voor mensen die lijden aan blindheid, ook al blijft de weg die voor ons ligt vol valkuilen.
Elon Musk is gewend om gedurfde uitspraken te doen en heeft de neiging om hoge verwachtingen te wekken voor zijn projecten. Hoewel sommige experts zijn beloften voorbarig vinden, erkennen velen dat zijn innovaties, hoe beperkt ook, onderzoek stimuleren. Er zullen nog enkele jaren van klinische tests nodig zijn om de effectiviteit en toegankelijkheid van de Blindsight-technologie echt te beoordelen.
In de tussentijd zet Neuralink zijn tests voort in de hoop een nieuw tijdperk in te luiden in de behandeling van blindheid. De belofte om miljoenen mensen hun gezichtsvermogen terug te geven zou op een dag werkelijkheid kunnen worden, maar dat zal afhangen van de wetenschappelijke vooruitgang en het vermogen van de technologie om haar beloften waar te maken.
