Patiënten die herstellen van een coronabesmetting, stellen chirurgische ingrepen best uit. Dat blijkt uit een grootschalige internationale studie waaraan ook acht ziekenhuizen in ons land hebben meegewerkt.

Mensen die minder dan zeven weken na de diagnose van COVID-19 een chirurgische ingreep ondergaan, lopen 2,5 keer meer kans om te sterven door die ingreep. Ook indien ze niet langer symptomen vertonen of altijd asymptomatisch zijn geweest.

Artsen waarschuwen daarom voor het gevaar van operaties die kort volgen op een besmetting met het coronavirus. Indien mogelijk stellen patiënten die best uit, in overleg met hun arts. Waar de kans op overlijden na een ingreep bij patiënten die niet besmet waren, op ongeveer 1,5 procent ligt, stijgt dat percentage significant bij mensen die nog herstellen van een besmetting.

De kans op overlijden binnen 30 dagen door een ingreep die is uitgevoerd tussen nul en vier weken na een COVID-diagnose is zelfs 4 procent. De kans op overlijden van een ingreep tussen vijf en zes weken na diagnose is 3,6 procent. Maar na zeven weken zijn de risico's weer op het normale peil van 1,5 procent.

"Voor mensen die corona hebben gehad en snel geopereerd willen worden, is het in sommige gevallen verstandiger om die operatie toch uit te stellen", zegt chirurg Gabriëlle van Ramshorst van het UZ Gent. "De voordelen van een uitstel van minimaal zeven weken na de COVID-diagnose moet worden afgewogen tegen de mogelijke risico's van uitstel."

Voor sommige urgente operaties, bijvoorbeeld bij gevorderde tumoren, kunnen chirurgen en patiënten besluiten dat de risico's van uitstel niet gerechtvaardigd zijn. Zelfs patiënten die na zeven weken nog steeds symptomen hebben van een COVID-infectie, lopen een risico wanneer ze een ingreep moeten ondergaan, met 6 procent kans op overlijden.

De verhoogde sterftecijfers voor patiënten met vastgestelde corona-infecties gelden voor alle patiëntengroepen ongeacht hun leeftijd, toestand of het type van ingreep, en zijn het resultaat van een grootschalige studie die op initiatief van de universiteit van Birmingham is opgestart. Die verzamelde in 1.674 ziekenhuizen in 116 (zowel rijke als arme) landen relevante gegevens van 140.727 patiënten en bracht die in kaart.

Acht ziekenhuizen

In België namen acht ziekenhuizen deel aan de studie. Het gaat om het UZ Gent maar ook de universitaire ziekenhuizen van Antwerpen, Leuven en Brussel. De perifere ziekenhuizen, waaronder AZ Rivierenland in Bornem, de Europe Hospitals in Brussel, het CHU in Charleroi en het AZ Delta in Roeselare namen zeer actief deel aan de studie.

Medische experten raden aan om even te wachten met de operatie voor een periode van minstens zeven weken. Dat is natuurlijk niet mogelijk voor operaties die dringend zijn zoals kanker-, hart- en vaatchirurgie.

Ook wanneer de patiënt nog symptomen heeft van een COVID-infectie, raden medische experten aan om de ingreep uit te stellen. Elk uitstel moet natuurlijk ook besproken worden met de patiënt en het behandelende team.