De Fédération des généralistes bruxellois (FAMGB) hield een enquête bij de Franstalige huisartsen in Brussel. Medi-Sfeer kreeg de resultaten in primeur. Min of meer 30% van de deelnemers was besmet met het coronavirus. Hetzelfde percentage gaf aan meer stress te voelen dan normaal.
Niettemin is de FAMGB verheugd over de grote veerkracht van de beroepsgroep, die er niet voor terugschrikt om zware gevallen in de thuiscontext aan te pakken.
De enquête liep van eind november tot midden januari. Bij de 452 respondenten was er een bijna evenwichtige verdeling tussen mannen en vrouwen, met een goede geografische spreiding in Brussel. De deelnemers zijn tussen 24-25 jaar oud en 80 jaar oud (!), en werken in gelijke mate in solopraktijken, groepspraktijken en medische huizen.
Aanwezig, ook voor zware gevallen
74% van de Brusselse huisartsen zegt dat ze sinds de gezondheidscrisis meer werk hebben, maar dat die werkdruk net voor de enquête afnam. Volgens nog eens 21 procent is de toegenomen werkdruk daarentegen nog steeds zeer voelbaar. Twee derde van de ondervraagden spreekt van een extra werklast tussen 15 en 35 procent.
Hadden ze hulp nodig in hun praktijk (voor vervanging of ondersteuning)? De meesten (41%) antwoorden ontkennend, gevolgd door de groep van degenen die "hulp nodig hadden en die konden vinden" (33,5%).
79% van de huisartsen screenen in hun praktijk op symptomatische gevallen, en 75% op asymptomatische gevallen, "indien mogelijk, volgens de instructies van Sciensano". Tellen we de huisartsen op die bij patiënten thuis en in WZC's zware gevallen van covid opvolgen, dan komen we in de buurt van 40% die dat doet. Daarnaast vraagt nog 29% van de huisartsen hulp bij "het opzetten van controlepassages" (bij de patiënten thuis die moeten worden gecontroleerd).
Persoonlijke gezondheid
Op de vraag "bent u getroffen door covid-19? antwoordde 28% van de deelnemers bevestigend. 35,5% gaf aan niet persoonlijk besmet te zijn geweest, maar wel besmet te zijn door een of meer van hun familieleden.
Bij de getroffen huisartsen bleef de duur van de daaruit voortvloeiende arbeidsongeschiktheid in 55% van de gevallen op minder dan 10 dagen. Bij 28% van de getroffenen duurde het echter tot 2 weken en bij bijna 8% tot 4 weken of meer. Bijna 3 van de 4 keer (73%) geloofde de huisarts die door de covid was getroffen dat het een patiënt was die de vector van de besmetting was.
Net als andere studies (zoals de Power to Care-studie, waaruit bleek dat 24% van de artsen "wilde opgeven"), bevestigt de FAMGB-enquête de gevolgen van de crisis voor de geestelijke gezondheid van de huisartsen. 31% van de deelnemers zegt "meer stress dan normaal" te voelen, 29% "een beetje stress" en 21% "vrij veel stress". Toch hebben 9 op de 10 huisartsen de laatste maanden geen gebruik gemaakt van een dienst voor psychologische ondersteuning, waarvan 70,5% omdat ze er geen behoefte aan hadden en 20,5% omdat ze er geen tijd voor hadden.
Wat weegt het meest?
Zeer leerrijk ook om de ervaring van de Brusselse huisartsen te begrijpen: de hitparade van wat hen de laatste weken het zwaarst lijkt.
Bovenaan de ranglijst staat de "algemene context" (lockdown, onzekerheid, crisis...), die door 69% van de respondenten wordt genoemd. Dat wordt gevolgd door "administratief werk" (68%), en tot slot bij 57-58% van de resultaten, de alomtegenwoordigheid van corona, die het beroep een repetitieve kant geeft ("dat is alles wat we nog zien") en de informatie en uitleg om aan de patiënten over te brengen.
"Veerkracht en vindingrijkheid"
Uit de vragenlijsten bleek een duidelijke toename van de werklast, maar "wat we kunnen meenemen is de flexibiliteit, veerkracht en vindingrijkheid waarvan de huisartsen blijk hebben gegeven", benadrukt Michel De Volder, voorzitter van de FAMGB. "Velen hebben gewerkt en zijn blijven werken, soms ten koste van hun gezondheid en met veel stress."