82% van ondervraagde artsen en 72% van verpleegkundigen in Europa en Australië geven aan dat administratieve werklast van klinische documentatie in belangrijke mate bijdraagt tot overbelasting en burn-out. Dat blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Nuance Communications en Healthcare Information and Management Systems Society (HIMSS).

Het onderzoek richtte zich op de oorzaken van burn-outverschijnselen onder zorgpersoneel in Europa en Australië. Uit het rapport blijkt dat burn-out een bijna universele ervaring is onder zorgprofessionals. Verschillende factoren dragen daar in grote mate aan bij, waaronder lange en onvoorspelbare werktijden, administratieve werklast en een slechte balans tussen werk en privé.

België en Nederland: overuren en bureaucratie

De werkdruk onder zorgprofessionals is hoog. Met name in België en Nederland zijn overuren eerder regel dan uitzondering: 67% van ondervraagde artsen werkt langer dan 40 uur, vergeleken met 55% wereldwijd. Lange en onvoorspelbare werkuren en een slecht evenwicht tussen werk en privé zijn voor 56% van Belgische en Nederlandse artsen dan ook een belangrijke reden voor uitputtingsverschijnselen.

Toch is overwerk niet de enige factor. De almaar toenemende bureaucratische werklast draagt voor 77% van ondervraagde Belgische en Nederlandse artsen in belangrijke mate bij aan burn-out. Wereldwijd is dit 82%. Uit recent wetenschappelijk onderzoek bleek al dat de toegenomen administratie rondom het elektronische patiëntendossiers vaak als reden wordt gegeven voor burn-outverschijnselen. Deze bevindingen worden nu door Nuance en HIMSS bevestigd.

"We kunnen niet werken zonder elektronische medische dossiers, dat staat buiten kijf, maar ik denk dat deze dossiers tot op zekere hoogte hebben bijgedragen tot burn-out door hun impact op stressniveaus”, zegt dr. Phillipe Kohl, hartchirurg bij het Universitair Ziekenhuis van Luik. "Als ze op de juiste manier worden ingezet met de juiste ondersteuning en training voor elektronische medische dossiers, is het veel beter - we kunnen de noodzaak van training niet onderschatten - om een ondersteunend team paraat te hebben voor correct gebruik van deze dossiers. Ik denk dat dit echt belangrijk is voor veiligheid.”

Belangrijke bevindingen uit het onderzoek

• Stress en burn-out treft vrijwel alle zorgprofessionals: 97% van de ondervraagde artsen en 99% van de verpleegkundigen is ooit getroffen door burn-outverschijnselen.
• 55% van de ondervraagde zorgprofessionals zegt dat de coronapandemie hun gevoelens van overbelasting heeft verergerd.
• 77% van artsen en 72% van verpleegkundigen voelt dat een teveel aan bureaucratische taken (zoals administratieve werklast) bijdraagt aan uitputtingsverschijnselen.
• Artsen (56%) en verpleegkundigen (55%) benoemen daarnaast lange en onvoorspelbare werktijden als belangrijke factor.
• 44% van de artsen wordt overweldigd door de behoeften van patiënten, vergeleken met slechts 24% van de verpleegkundigen.
• Daar staat tegenover dat ontoereikende compensatie voor maar liefst 66% van de verpleegkundigen bijdraagt aan uitputtingsverschijnselen, vergeleken met slechts 28% van de ondervraagde artsen.

Onderzoeksmethodologie
In samenwerking met HIMMS en Nuance Communications is er een enquête uitgevoerd onder clinici in negen verschillende landen, tussen 19 november 2020 en 26 februari 2021. 443 clinici namen deel. 416 clinici uit Australië, België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Noorwegen, Zweden en Nederland hebben gereageerd op een online-enquête. 27 clinici uit deze landen, samen met Finland en het VK, werden ook geïnterviewd in het kader van een kwalitatieve telefonische enquête. Alle gedetailleerde methodologie is te vinden in het rapport.

Het hele rapport is te vinden in de bijlage of hier te downloaden.