Open VLD heeft in de Kamer een wetsvoorstel ingediend om een wettelijk kader te creëren rond draagmoederschap/draagvrouwschap. De bedoeling is om op die manier iedereen die dat wil de mogelijkheid te bieden om zijn of haar kinderwens in vervulling te laten gaan en zowel het kind, de wensouders als de draagmoeder/draagvrouw te beschermen.

Draagmoederschap, of draagvrouwschap waar het Raadgevend Comité voor Bio-ethiek de voorkeur aan geeft, is vandaag al een realiteit in ons land. In België werden de afgelopen dertig jaar 150 à 200 baby's geboren via dergelijk traject. Momenteel ontbreekt echter een wettelijk kader, wat zorgt voor onzekerheid en mensen richting de illegaliteit duwt.

De Vlaamse liberalen willen daar paal en perk aan stellen door een wettelijke verankering te voorzien. Het wetsvoorstel omvat een heel traject: van het indienen en laten onderzoeken van de aanvraag in een fertiliteitscentrum, tot de screening en het ondertekenen van een overeenkomst tussen de wensouders en draagvrouw. Die overeenkomst wordt dan gehomologeerd bij de familierechtbank, waardoor alles juridisch sluitend is.

Wel omvat het voorstel enkele voorwaarden. Zo zal het kader enkel gelden voor personen die zelf wegens medische of biologische redenen niet zwanger kunnen worden en mag er ook geen sprake zijn van financiële beweegredenen.

"Om iedereen met een kinderwens de vrijheid te geven deze te vervullen, is het duidelijk dat een wettelijke regeling over draagvrouwschap noodzakelijk is. Een sluitend juridisch kader geeft zekerheid aan zowel draagmoeder/-vrouw als wensouder(s)", stelt Vlaams Parlementslid Jean-Jacques De Gucht. "Vandaag kan een alleenstaande vrouw met een zaaddonor zwanger worden, terwijl er voor een alleenstaande man met een draagmoeder geen regelgeving bestaat. Met dit voorstel komt er een gelijke behandeling voor alle mensen binnen onze samenleving om in alle vrijheid aan hun kinderwens te voldoen."

"Ik kan zelf geen kinderen krijgen, maar mocht draagvrouwschap wettelijk geregeld zijn, was ik vandaag misschien moeder", vult Senaatsvoorzitster en Vlaams Parlementslid Stephanie D'Hose aan. "Net als al die ontelbare mensen die een kinderwens hebben, maar het door omstandigheden nog zonder kinderen moeten doen. Het wettelijk kader dat we voorstellen staat toe om die droom van velen in vervulling te laten gaan."

D'Hose verduidelijkt nog dat het niet om commercieel draagvrouwschap gaat. Wel laat het wetsvoorstel ruimte om een onkostenvergoeding te betalen, zoals voor de raadplegingen bij de gyneacoloog en het aankopen van zwangerschapskledij.

De bedoeling is om een kader te scheppen voor alle vormen van draagvrouwschap. De voorkeur gaat daarbij uit naar zogenaamd hoogtechnologisch draagvrouwschap, waarin de draagvrouw en eiceldonor twee verschillende personen zijn. Tegelijkertijd wordt echter ook een regeling gecreëerd voor de gevallen waarin de draagvrouw ook zelf eiceldonor is, zogenaamd laagtechnologisch draagvrouwschap, en de situaties waarin de draagvrouw uit het buitenland komt.

Dat het voorstel op het einde van de legislatuur wordt ingediend, is eerder "toevallig", aldus D'Hose. Wel erkent ze dat parlementsleden op het einde van de legislatuur wat meer vrijheid krijgen om af te wijken van de partijlijn. Anderzijds zorgt het ervoor dat er in de volgende legislatuur meteen werk van kan worden gemaakt.

Een wettelijke regeling voor draagvrouwschap zal echter geenszins deel uitmaken van een potentieel regeerakkoord. "Het is de bedoeling dat de ethische dossiers op tafel komen bij het parlement", klinkt het.