In opdracht van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) leidt VUB-onderzoeker Ivan Bautmans een adviesgroep over ouderenbeleid. Hij pleit voor een shift in beleid. "We moeten focussen op preventie en niet wachten tot het misgaat. Dan is het vaak al te laat voor onze oudere bevolking."

"Het probleem is dat ons gezondheidssysteem zich bij ouderen momenteel enkel focust op het identificeren van beperkingen", zegt professor Bautmans. Ook in België veroorzaakt dat problemen. "We moeten ingrijpen als de intrinsieke levels aan het verminderen zijn. Dat vertaalt zich niet automatisch naar een beperking."

De Verenigde Naties (VN) hebben dit decennium daarom uitgeroepen tot de Decade of Healthy Ageing. Dat gezond ouder worden, hangt samen met de reserves die iemand heeft. Het gaat dan om fysieke, emotionele en psychologische kracht. Die reserves, in combinatie met de omgeving waarin iemand zich bevindt, bepalen hoe goed die persoon functioneert op latere leeftijd.

Bautmans buigt zich over het biologische luik van ouder worden: de vitaliteit of levenskracht. Op dit moment hebben wetenschappers nog geen duidelijke manier om die op te volgen. Onder leiding van Bautmans gaan drie onderzoeksgroepen nu aan de slag met mogelijke biomarkers en indicatoren.

Een eerste groep zal zich bezig houden met energie en metabolisme. Een tweede focust zich op de neuromusculaire functie. De derde onderzoeksgroep krijgt de taak van immuniteit, inflammatie en de stressrespons van het lichaam op zich. "Voor de twee eerste domeinen hebben we aan de VUB al een performant e-healthsysteem ontwikkeld om de indicatoren te meten en objectiveren", aldus Bautmans.

Hoewel de expertise zich aan de VUB verzamelt, nemen er onderzoekers uit verschillende landen deel. Dat is belangrijk, vindt Bautmans. "De aanbevelingen moeten implementeerbaar zijn over heel de wereld. Dan moet je ook rekening houden met culturele verschillen, de beschikbaarheid van technologie en de bereikbaarheid van de doelgroep."