In 10 jaar tijd is het aantal vacatures voor een knelpuntberoep in de zorg verdrievoudigd. Om scholieren te laten kennismaken met de zorgsector, experimenteert provincie Antwerpen met een nieuw concept: Hylas. Dat staat voor 'Hybride Leeromgevingen bij Aanvang van de Studiekeuze'. Het concept bestaat erin om leerlingen te laten leren op school, in een gesimuleerde omgeving én in de realiteit van een zorgberoep.

Sinds 8 maart, en tijdens de Week van de Zorg (11 t.e.m. 17 maart), testen 55 leerlingen van Katholiek Onderwijs Stad Herentals, de nieuwe leeromgeving uit in het AZ Herentals in de vorm van een escaperoom. 

Hoe motiveer je leerlingen om te leren? Hoe geef je leerlingen kansen om kennis te maken met een beroep of beroepssector? Hoe ondersteun je leerlingen bij hun studiekeuze? Met die vragen gingen de provincie Antwerpen, Katholiek Onderwijs Stad Herentals (kOsh) en het AZ Herentals aan de slag.

Het antwoord? Een hybride leeromgeving in de zorgsector: Hylas. Hylas staat voor 'Hybride Leeromgevingen bij Aanvang van de Studiekeuze'. In deze leeromgeving maken leerlingen van 10 tot 14 jaar kennis met een beroep in de zorg. Via leren op school, doen op de werkvloer en spelen met een online game. Zo kunnen ze later een bewuste keuze maken voor een zorgopleiding.

Van schoolbank tot ziekenhuis: leren door ervaring

Dankzij Hylas blijft leren boeiend omdat het niet alleen bij theorie blijft maar er ook praktische oefeningen gemaakt worden. Leerlingen zijn dankzij Hylas beter voorbereid om een studiekeuze te maken voor een zorgopleiding. Ze ontmoeten zorgprofessionals in de klas, bekijken videofragmenten en spelen rollenspelen om te leren communiceren met zorgbehoevenden. En ze solliciteren zelfs echt op een Hylas-vacature van het ziekenhuis.

Als kers op de taart duiken de leerlingen in het AZ Herentals een nieuwe escaperoom in. In de escaperoom loodsen ze patiënt Jos doorheen vijf gesimuleerde zorgsituaties: de briefingruimte, de dienst spoedgevallen, een operatiezaal, een verblijfsafdeling en een reanimatie.

De leerlingen stellen een diagnose door onder andere bloeddruk te meten en bloed te prikken, om Jos uiteindelijk te opereren en de correcte nazorg toe te dienen. Ze worden bijgestaan door professioneel ziekenhuispersoneel. En alleen door de juiste handelingen uit te voeren mogen de leerlingen met patiënt Jos naar de volgende ruimte. Zo ontdekken ze wat het betekent om voor iemand te zorgen in vijf verschillende contexten van ons zorgsysteem.

Nieuw leerconcept uit Nederland

Kathleen Helsen, gedeputeerde flankerend onderwijsbeleid, ontdekte het nieuwe leerconcept in 2019 in Nederland: "Vandaag zijn te veel leerlingen al in de lagere school gedemotiveerd. Het leren is abstract en te ver weg van de realiteit. Het nieuwe concept biedt een antwoord op deze probleemsituatie. Leerlingen krijgen de kans om in verschillende omgevingen te leren, combineren theorie en praktijk en leren een beroep en beroepsomgeving kennen.”

“Zowel de motivatie om te leren stijgt als de kennis van de beroepen waar ze later kunnen voor kiezen. Veel scholieren kennen de zorgsector onvoldoende om die studiekeuze te maken. Daarom lanceren we met provincie Antwerpen ‘Hylas: onderwijs buiten de school’. Hylas is een leeromgeving waar scholieren thuis, op school en zelfs in een ziekenhuis-escaperoom kennismaken met de zorgsector."

Daïné Lathouwers, zorgmanager in het AZ Herentals, mikt met Hylas op de toekomst. “Met dit project zetten we de eerste stappen om zorgberoepen via een hybride leeromgeving tot bij leerlingen te brengen en om de vertaling te maken naar de leefwereld van een jonge tiener. Dit is niet enkel in het belang van AZ Herentals, hoewel we uiteraard hopen om op langere termijn extra werkkrachten naar ons ziekenhuis te krijgen. Er is globaal ook een maatschappelijke nood om leerlingen te stimuleren om te kiezen voor een beroep in onze zorgsector.

Momenteel is Hylas nog een proeftuin. De provincie Antwerpen evalueert de ervaringen van de leerlingen, leerkrachten én zorgorganisaties. Vanaf september kan elke school in de provincie zich inschrijven voor deze vernieuwende onderwijsvorm in samenwerking met een zorginstelling uit de buurt. Er komt een draaiboek. De bedoeling is om dit ook toe te passen in andere sectoren zodat kinderen kennismaken met een brede waaier van beroepen en werkomgevingen.

Gouverneur Kinsbergencentrum, het centrum voor anders leren, anders werken en schitteren in de zorg van provincie Antwerpen, start binnenkort met de ontwikkeling van meerdere nieuwe leeromgevingen. Scholen en zorgorganisaties die deze mee willen ontwikkelen voor 10 tot 14-jarigen kunnen contact opnemen via hylas@provincieantwerpen.be 

Scholen en bedrijven vinden alle info hier. 

Op de foto: Kathleen Helsen, Daïné Lathouwers (AZ Herentals), Vicky Vandenreyken (Kosh) achteraan bed, leerlingen: Lisa, Lore, Indra & Juliette - Copyright: de provincie Antwerpen, beeld: Koen Fasseur