Personen ouder dan 65 jaar, chronisch zieken en zwangere vrouwen hebben zich in 2023 minder vaak laten inenten tegen de griep dan de voorbije jaren. Dat blijkt uit onderzoek van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Ondanks het feit dat apothekers sinds oktober 2023 ook het griepvaccin mogen toedienen, blijft de griepvaccinatiegraad daardoor ruim onder het aanbevolen niveau van 75 procent.

Na een piek tijdens het hoogtepunt van de coronapandemie in 2020 is de vaccinatiegraad de afgelopen jaren opnieuw fel afgezwakt. In 2023 bedroeg de vaccinatiegraad voor 65-plussers (met uitzondering van rusthuisbewoners) 50,7 procent (-0,8 procentpunt in vergelijking met 2022) en voor mensen met een chronische aandoening 43,4 procent (-1,2 procentpunt in vergelijking met 2022). Voor zwangere vrouwen zijn voorlopig enkel cijfers voor 2022 beschikbaar, bij die doelgroep ging 14,8 procent een griepprik halen. Al houdt dat cijfer wel geen rekening met de griepvaccinaties die werden toegediend via de werkgever. Ook mensen jonger dan 46 jaar met een chronische aandoening gingen maar in beperkte mate een griepvaccin halen, al ontbreken ook daar de cijfers omtrent vaccinaties bij de werkgever.

De globale cijfers verhullen wel enkele tendenzen. Zo ligt de vaccinatiegraad voor de drie doelgroepen beduidend hoger in Vlaanderen dan in Wallonië en Brussel.

Slechts 63 procent van de personen die in 2020 een griepvaccin kregen, gingen in 2023 ook om een prik. Een op de drie personen met een chronische aandoening en een vierde van de ouderen haakte in die periode af. Deze vaccinatiegetrouwheid ligt het laagst bij jongere personen, inwoners van Brussel, personen met kinderen en personen zonder globaal medisch dossier. Dat zijn niet toevallig de groepen met de laagste vaccinatiegraad.

Sinds oktober 2023 mogen ook apothekers griepvaccins toedienen en dat vertaalt zich meteen in de cijfers. Een op de vijf vaccins werd het afgelopen jaar namelijk toegediend in een apotheek. Al doet twee derde nog altijd een beroep op de huisarts voor vaccinatie. Het gaat daarbij dan vooral om 65-plussers en mensen met chronische aandoeningen.

Bovendien koos ook ongeveer een derde van de mensen die de afgelopen twee jaar geen griepprik lieten toedienen, er in 2023 voor om door de apotheker te worden ingeënt.

"Deze resultaten tonen aan dat huisartsen en apothekers elkaar aanvullen en ook dat vaccinatie door apothekers een cruciale rol zou kunnen spelen bij het overwinnen van bepaalde toegankelijkheidsdrempels", stellen de Onafhankelijke Ziekenfondsen. "Deze maatregelen verhoogden echter niet de globale vaccinatiegraad." Het onderzoek van Helan, Partenamut en Freie Krankenkasse werd uitgevoerd bij 1,6 miljoen leden.