De systematische foltering, langdurige detentie zonder naasten op de hoogte te brengen, gedwongen verdwijning en andere onmenselijke behandelingen van Oekraïense krijgs- en burgergevangenen komen neer op oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid. Dat meldt Amnesty International in een nieuw rapport.
Het rapport beschrijft het lot van Oekraïense gevangenen sinds de Russische invasie in februari 2022. Rusland houdt hen afgesneden van de buitenwereld, waardoor folteringen en andere mishandelingen ongestraft kunnen blijven doorgaan.
"De systematische incommunicado detentie van Oekraïense krijgsgevangenen en burgers door Rusland is een weloverwogen beleid. Het dient om Oekraïners te ontmenselijken en het zwijgen op te leggen", zegt Agnès Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International. "Dit zijn geen geïsoleerde incidenten - het is een systematisch beleid dat elke grondregel van het internationaal recht schendt."
Volgens Amnesty International vormen de acties van Rusland "een flagrante schending van de Conventies van Genève, die krijgsgevangenen het recht op regelmatige correspondentie, toegang tot medische zorg en bezoek van internationale organisaties garanderen". Het willekeurig arresteren, folteren en doen verdwijnen van burgers puur ter intimidatie, vormt dan weer een misdaad tegen de mensheid.
Daarom roept de mensenrechtenorganisatie Rusland op te stoppen met de praktijk en de relevante autoriteiten te informeren over de status van alle (krijgs)gevangenen. Daarnaast moet het land internationale humanitaire organisaties ongehinderd toegang verlenen en adequate medische zorg voorzien.
Hoeveel Oekraïners (krijgsgevangenen en burgers) precies gevangen zitten in Rusland, is onduidelijk.
Het rapport is gebaseerd op interviews met 104 mensen in Oekraïne tussen januari en november 2024. Het gaat onder meer om vijf voormalige Oekraïense krijgsgevangenen en familieleden van krijgsgevangenen en Oekraïners 'vermist onder bijzondere omstandigheden', van wie de locatie en hun status onbekend zijn bij de Oekraïense autoriteiten.
