De Kamercommissie Sociale Zaken stemt op 19 maart over een wetsvoorstel van Valerie Van Peel (N-VA) dat asbestslachtoffers die al een schadevergoeding kregen de kans moet geven ook juridische stappen te zetten tegen de verantwoordelijke bedrijven. Dat is dinsdagavond afgesproken na een enigszins chaotische vergadering.
Van Peel ijvert al jaren voor een betere regeling voor asbestslachtoffers. Als zij nu een schadevergoeding krijgen van het asbestfonds of van het agentschap voor beroepsrisico's Fedris, kunnen ze immers geen verdere juridische stappen meer ondernemen tegen de verantwoordelijken van de vervuiling.
De N-VA-politica diende eerder al een wetsvoorstel in om daar een mouw aan te passen, maar dat werd in mei 2022 weggestemd door de meerderheid, tot grote frustratie van Van Peel. In september diende ze opnieuw een wetsvoorstel in, waarna Ecolo-Groen dat ook deed. De groenen willen de immuniteit van de asbestbedrijven niet volledig afschaffen, maar wel "aantasten". Concreet: als het bedrijf op de hoogte was of had moeten zijn van het asbestgevaar, maar niet de nodige beschermingsmaatregelen nam, is er sprake van een "onverschoonbare fout" en kan juridische vervolging wel.
Beide teksten stonden dinsdagmiddag op de agenda van de Kamercommissie Sociale Zaken, maar die begon met wat vertraging omdat de PS de commissiezaal verliet. Volgens Van Peel wilde de partij de stemming van het wetsvoorstel tegenhouden.
Bij PS en ook bij MR kwam later niemand meer tussen in het debat. Bij de andere meerderheidspartijen Groen, Ecolo, CD&V, Open VLD en Vooruit bleek er meer animo om deze legislatuur alsnog een oplossing te vinden, al is het onduidelijk of ze verder willen werken op het N-VA-voorstel, of op dat van de groene fractie.
Nahima Lanjri (CD&V) vindt het in elk geval "hoog tijd om bij te sturen". Ze pleitte voor een gezamenlijk voorstel van meerderheid en oppositie. Tania De Jonge (Open VLD) en Anja Van Robaeys (Vooruit) vroegen om Fedris nog wat tijd te geven om met een advies te komen. Kristof Calvo (Groen) benadrukte dat de groenen met hun voorstel Van Peel het gras voor de voeten niet willen wegmaaien. "Het belangrijkste is dat er een gedragen oplossing komt (..) we willen zeker resultaat boeken." Van Peel gaf aan dat ze ervoor openstaat om haar voorstel te laten amenderen en mee te laten ondertekenen door parlementsleden van de meerderheid.
De Commissie sprak uiteindelijk af om geen van beide voorstellen al te stemmen en een advies van Fedris af te wachten. Dat had er eigenlijk maanden geleden al moeten zijn, maar het agentschap krijgt nu toch nog tot 17 maart de tijd. De wetsvoorstellen komen dan op 19 maart opnieuw op de agenda te staan.
Kleur bekennen
Volgens Van Peel is dat weinig zinvol, omdat Fedris eerder al een negatief advies gaf. "Dit voorstel is langs alle kanten bekeken. Het is tijd om kleur te bekennen en de slachtoffers de kans te geven de stappen te zetten die ze willen zetten."
Oppositiepartijen Vlaams Belang, PVDA en Les Engagés vrezen dat de meerderheid de werkzaamheden wil vertragen zodat er niets meer gestemd raakt voor de ontbinding van het parlement. "Bij al die politieke spelletjes is er maar één verliezer: de asbestslachtoffers. Ik zou het doodjammer vinden om dit door te schuiven tot de volgende legislatuur", zei Gaby Colebunders (PVDA).