De antibioticaresistente stam van Salmonella Typhi, de primaire oorzaak van buiktyfus, stak de afgelopen dertig jaar meermaals de kop op en vormt mogelijk een aanhoudende, niet eerder onderkende epidemie in Afrika. Dat meldt een studie die online verscheen in Nature Genetics. Prof. Jan Jacobs (ITG) nam mee deel aan deze internationale studie.
Wereldwijd worden jaarlijks 20 tot 30 miljoen mensen door buiktyfus getroffen. De symptomen zijn onder andere misselijkheid, koorts en buikpijn. Mensen die met de bacterie besmet zijn, vertonen soms geen symptomen maar kunnen de ziekte wel overdragen op anderen. In veel gevallen kan buiktyfus door middel van vaccinatie en antibiotica effectief worden bestreden, maar sinds de jaren '70 van de vorige eeuw duiken stammen van Salmonella Typhi op die resistent zijn tegen antibiotica.
De genomen van 1.832 stammen van Salmonella Typhi, verzameld tussen 1992 en 2013 in 63 landen, werden gesequenced. De onderzoekers ontdekten dat 47% van deze stalen behoorde tot eenzelfde stam, aangeduid als H58. Die is resistent tegen verschillende antibiotica. Van het geografische resistentiepatroon tegen antibiotica uit dit onderzoek valt het gebruik van antibiotica in de desbetreffende regio’s af te lezen. De onderzoekers ontdekten dat H58 25 tot 30 jaar geleden in Zuid-Azië opdook en zich van daaruit verspreidde naar Zuidoost-Azië, West-Azië, Oost- en Zuid-Afrika en Fiji. Ook werd bewijs gevonden voor een recente niet-gemelde verspreidingsgolf van H58 in verschillende Afrikaanse landen, wat mogelijk duidt op een aanhoudende epidemie.
Antibioticaresistentie
De co-auteurs prof. Jan Jacobs en prof. Octavie Lunguya van Institut National de Recherche Biomédicale (INRB), het Congolese partnerinstituut van het ITG, verzamelden de isolaten voor de Democratische Republiek Congo (DRC). Het ITG bezit een unieke collectie Salmonella Typhi-stammen en is actief betrokken bij het toezicht op resistentie tegen antibiotica in de DRC. Onlangs lanceerde het ITG “Bacterial Infections in the Tropics”, een multidisciplinair project op het gebied van de biologische, klinische en antropologische aspecten van en oplossingen voor de resistentie tegen antibiotica in de tropen.
