De Duitse Federale overheidsdienst vindt het vanuit het oogpunt van de patiënt onaanvaardbaar dat de politici in Duitsland zich niet inspannen om een verplicht meldsysteem voor Never Events - die medische fouten die nooit zouden mogen voorkomen, red.) in te voeren. Dat zou bijvoorbeeld kunnen in het raam van de te wijzigen Wet Patiëntenrechten. Ook bij ons woedt de discussie.
Een meldingsplicht voor deze Never Events moet zeker worden verankerd, heet het. Daarbij vinden de Duitsers inspiratie in verschillende OESO-landen, zoals de VS, Canada of ook Nederland. De eis kwam ook op tafel toen onlangs in Berlijn de jaarlijkse statistieken 2022 over de beoordeling van behandelingsfouten werden voorgesteld.
Onder de Never Events vallen bijvoorbeeld verwisselingen van patiënten en linker- en rechterzijde van het lichaam, vergeten chirurgisch materiaal en ernstige medicatiefouten.
Ziekenhuizen zouden meldsystemen moeten opzetten waarbij men denkt aan een systeem zoals in Groot-Brittannië, waar rapporten op een hiërarchische neutrale manier kunnen worden gemaakt. Voorwaarde voor het succes van een verplicht meldingssysteem is dat de Never Events gepseudonimiseerd en zonder sancties kunnen worden gemeld. Niet de vraag wie wat heeft gedaan, maar de vraag waarom en hoe iets is gebeurd, is belangrijk voor preventie. Bovendien zouden de meldingen ter preventie volledig los van aansprakelijkheidskwesties moeten lopen.
'Kwart' fouten
In 2022 stelde de medische dienst van de Duitse overheid meer dan 13.000 specialistenrapporten over vermoedelijke behandelfouten op. In elk vierde geval werd een fout en schade geconstateerd, in elk vijfde geval was de fout de oorzaak van de geleden schade. De cijfers zijn geenszins representatief voor de medische fouten die in Duitsland voorkomen, aangezien ze alleen gevallen bevatten die aan de zorgverzekeraars zijn gemeld. Naar schattting gaat het slechts om 1% van het totaal.
Tweederde van de klachten (8.827) sloegen op behandeling in intramurale zorg, meestal in ziekenhuizen. Een derde van de beschuldigingen (4.208) kan worden toegewezen aan poliklinische ingrepen. De belangrijkste reden voor deze verdeling is dat de meeste klachten van behandelingsfouten te maken hebben met chirurgische ingrepen. Omdat operaties nu eenmaal vaker intra muros verlopen, ligt hier het aantal gesignaleerde behandelfouten hoger.
In ons land kwam de aanpak van 'never events' op tafel tijdens het beleid van Maggie De Block, waarbij werd gesuggereerd om ze niet terug te betalen, maar zo ver kwam het nooit. Een viertal jaren geleden kwam dr. Michel Bafort (Orde) naar buiten met het voorstel voor een nieuw meldsysteem. En begin dit jaar ontlokte een voorstel tot wetswijziging van de patiëntenrechtenwet een waslijst van corrigerende adviezen namens de Nationale Raad van de Orde.
> "Never events" sanctioneren of niet terugbetalen?
