Lotgenotencontact verdient een structurele plaats in de geestelijke gezondheidszorg. Dat stelt de Hoge Gezondheidsraad (HGR) woensdag in een nieuw advies. Dat is enerzijds nodig om de patiënt en begeleider beter te beschermen en anderzijds om de kwaliteit van de begeleiding te waarborgen, klinkt het.
Lotgenotencontact betekent dat mensen met een gelijkaardige ervaring hulp en begeleiding aanbieden. Volgens de HGR is deze vorm van ondersteuning zeer waardevol in de geestelijke gezondheidszorg "omdat lotgenoten in staat zijn om op een unieke manier in te spelen op de behoeften van patiënten".
Zo kunnen ze hoop en perspectief bieden door hun eigen ervaringen te delen en te laten zien dat herstel mogelijk is en kunnen ze extra steun bieden bij het verwerken van moeilijkheden rondom de diagnose van een psychische aandoening, het omgaan met angst en het overwinnen van (zelf)stigma, klinkt het. "Deze aanpak, als aanvulling op het klassieke zorgtraject, kan ervoor zorgen dat een patiënt zich gehoord, begrepen en gesteund voelt op meerdere niveaus."
Volgens de Hoge Gezondheidsraad zijn er in ons land al een aantal stappen in de goede richting gezet, maar wordt de toegevoegde waarde van lotgenotencontact in de geestelijke gezondheidszorg nog steeds ondergewaardeerd. "Nochtans tonen studies en ervaringen van patiënten zowel directe als indirecte positieve effecten aan, ook wanneer het lotgenotencontact buiten de klassieke zorgcontext is georganiseerd", luidt het. De HGR roept in zijn advies dan ook op om de diverse rollen die lotgenoten kunnen opnemen, meer erkenning te geven.
Er is daarom nood aan een structureel kader, zeker wanneer er meer en meer sprake is van formele begeleiding waarbij één ervaringsdeskundige andere patiënten actief ondersteunt, aldus de HGR. Dat kader moet zowel de kwaliteit van de begeleiding waarborgen als de begeleider zelf beschermen. "Een erkend statuut, waarbij overeenkomstige vergoedingen en verwachtingen vastgelegd worden, is nodig om de organisatie van lotgenotencontacten verder te professionaliseren."
Daarnaast vraagt de Hoge Gezondheidsraad om te investeren in opleiding en ondersteuning voor lotgenotenbegeleiders, richtlijnen en kwaliteitsnormen te ontwikkelen voor lotgenotencontact en structurele ondersteuningsmechanismen te creëren voor de sector.
