In De Specialist van deze week reiken de advocaten Liesbeth Lafaut (Arcas Law) en Jef Van Eyndhoven (HCGB) twee pragmatische oplossingen aan om de fiscale oorlog tussen de Bijzondere Belastinginspectie BBI en het Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL) te bedaren. Intussen dreigt de monsterboete van 118 miljoen euro nog verder op te lopen.
Lafaut en Van Eyndhoven schetsen eerst hoe minister van Financiën Van Overtveldt (N-VA) zich al onbuigzaam toonde toen hij een vraag in dat verband beantwoordde van parlementslid Luk Van Biesen (Open VLD). Maar door de aanslag 'geheime commissielonen' werd alles griezelig concreet. Toch zal er een voor alle partijen aanvaardbare oplossing uit de bus moeten komen, ook al omdat er een verschil in zienswijze zou bestaan tussen de centrale en plaatselijke afdeling van de BBI. Zoiets bevordert de rechtszekerheid allerminst.
"Bij de zoektocht naar een praktische oplossing mogen we niet uit het oog verliezen dat de fiscale wet twee ‘uitzonderingsbepalingen’ bevat waarin de aanslag geheime commissielonen niet kan worden opgelegd", aldus Lafaut en Van Eyndhoven. Ze sommen beide mogelijkheden op die kunnen leiden tot een uitweg.
1 – wanneer wordt aangetoond dat het bedrag van het uitbetaalde honorarium opgenomen is in een (tijdige) belastingaangifte door de verkrijger van het honorarium. M.a.w. als de betaler kan aantonen dat de individuele artsen de uitbetaalde erelonen aangaven in hun aangifte personenbelasting of vennootschapsbelasting, kan geen aanslag geheime commissielonen noch een vaste administratieve boete worden opgelegd. In de praktijk zal het voor het ziekenhuis (of centraal inningsvehikel) niet eenvoudig zijn om dit ‘bewijs’ te leveren, aangezien het uiteraard niet beschikt over de fiscale aangiften van zijn artsen. De fiscus gaf echter zelf al aan dat de administratie haar medewerking dient te verlenen om de aangifte van de betrokken verkrijger(s) terug te vinden als de fiche-plichtige ‘te goeder trouw’ is (Com.IB nr. 219/8). De fiscale administratie beschikt natuurlijk wel over de nodige controlebevoegdheden daartoe.
2 – wanneer de verkrijger van het ereloon “op ondubbelzinnige wijze werd geïdentificeerd uiterlijk binnen 2 jaar en 6 maanden volgend op 1 januari van het betreffend aanslagjaar”. Ook de minister van Financiën lijkt in zijn antwoord impliciet naar deze uitsluitingsgrond te verwijzen, waar hij stelt dat de aanslag geheime commissielonen mogelijk zou zijn indien “de administratie er niet in slaagt de gegevens nodig voor de identificatie van de verkrijger van de gestorte bedragen, te achterhalen binnen de termijnen waarover zij beschikt om die laatste te belasten”.
Deze uitsluitingsgronden – de laatste werd pas ingevoerd in december 2014, maar werd onmiddellijk van toepassing op alle hangende geschillen – zijn ingegeven door de idee dat de ficheverplichting in essentie gericht is op de correcte belasting van de genieter van het inkomen en niet op het belasten (of sanctioneren) van de betaler van het inkomen.
In het licht van deze uitsluitingsgronden en de ratio erachter, moet toch ook een praktische werkwijze mogelijk zijn die zowel voor de BBI als de ziekenhuissector aanvaardbaar is, besluiten biede advocaten. "Als de fiscus de kans krijgt om de uiteindelijke genieters van de erelonen tijdig en ondubbelzinnig te identificeren, bijvoorbeeld aan de hand van de boekhouding van de associatie of latere toelichting bij de fiche 281.50, dan moet de aanslag geheime commissielonen achterwege blijven, ook al werd er in eerste instantie een fiscale fiche opgesteld op naam van de artsenassociatie."
Tot nu toe werd het ziekenhuis beboet voor zogenaamde onregelmatigheden voor 2013 en 2014. Komt ook 2015 daar nog bij en wordt het worstcasescenario verder gevolgd, dan loopt de boete evenredig oplopen om uit de komen in de buurt van 176 miljoen... De tijdbom tikt dus verder maar er is tijd om ze tot stilstand te brengen voor het volgende kritieke moment: halfweg 2018 (twee jaar en zes maanden na het begin van aanslagjaar 2016).
