België en Oekraïne ondertekenden vandaag een samenwerkingsakkoord dat de officiële start van het Belgische herstelprogramma voor Oekraïne inluidt. Dat maakt ontslagnemend minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit) bekend.

De regering kondigde eind 2023 een nieuw civiel steunpakket voor Oekraïne van 185 miljoen euro aan. Van dat bedrag gaat 150 miljoen euro naar een herstelprogramma, bedoeld voor de heropbouw van het land. 

Het Belgische ontwikkelingsagentschap Enabel zet dat programma de komende vier jaar in de praktijk om. Het samenwerkingsakkoord dat woensdag werd ondertekend, geeft Enabel de toestemming om op Oekraïens grondgebied actief te zijn. 

Op vraag van Oekraïne focust het programma vooral op de heropbouw van kritieke infrastructuur en de bouw van schuilkelders in scholen in de regio's rond Tsjernihiv, in het noorden van het land, en Kiev. De eerste schijf van 20 miljoen euro gaat naar het herstel van energievoorzieningen in de hoofdstad, en dan vooral die van ziekenhuizen, voor de winter weer in aantocht is. Daarvoor worden onder meer generatoren en zonnepanelen geïnstalleerd. 

Volgens de Oekraïense regering wordt een veertigtal ziekenhuizen onder handen genomen om autonoom te kunnen blijven werken, ook bij een aanval. "De autonomie van ziekenhuizen op gebied van verwarming, water en elektriciteit garanderen is een belangrijke werf vandaag, gezien de dagelijkse aanvallen van de vijand op onze medische en energetische infrastructuur", zegt de Oekraïense minister van Gezondheid, Viktor Liasjko, in een persbericht. "Het gaat om de voorbereiding voor de komende winters en de versterking van het medische systeem op lange termijn. We moeten alles in het werk stellen om medische zorg zonder onderbrekingen te kunnen garanderen."

Het samenwerkingsakkoord werd ondertekend tijdens een online ceremonie. Gennez nam samen met premier Alexander De Croo de Belgische honneurs waar, voor de Oekraïense regering tekende eerste minister Denis Sjmihal present. 

"Het is cruciaal om de Oekraïense bevolking te blijven steunen, zeker nu het Russische leger terug oprukt en de aanvallen op burgerdoelwitten opnieuw frequenter worden", zegt Gennez. "Kijk maar naar de brutale aanval op het kinderziekenhuis in Kiev vorige week. Dat past helemaal in de strategie van Poetin: met aanvallen op scholen, ziekenhuizen en energievoorzieningen het leven van gewone Oekraïense mensen zo moeilijk mogelijk maken, zodat ze moed verliezen en uiteindelijk de strijd opgeven. Dat mogen we niet laten gebeuren."