De resultaten van een Britse studie waaruit blijkt dat het geneesmiddel dexamethason de sterfte bij patiënten met ernstige Covid-19 vermindert, zijn "vrij veelbelovend". Dat zegt Steven Van Gucht, het diensthoofd virale ziekten van Sciensano dinsdag. Het gezondheidsinstituut bekijkt of het de aanbevelingen voor ziekenhuizen aanpast.

Bij de studie onder leiding van de universiteit van Oxford, kregen zowat 2.000 patiënten in ziekenhuizen dexamethason toegediend. Uit een vergelijking met 4.000 patiënten die het geneesmiddel niet kregen, blijkt dat de dexamethason de overlijdenskans bij patiënten die beademd moesten worden, verlaagde van 40 naar 28 procent. Bij patiënten met een zuurstoftekort daalde de kans van 25 naar 20 procent.

Steven Van Gucht heeft de studie zelf nog niet kunnen bekijken, maar op basis van wat hij in het persbericht van de onderzoekers heeft gelezen, zijn de resultaten volgens hem alvast "vrij veelbelovend". "Het gaat om goede resultaten, waarbij de sterfte afneemt met 20 tot 30 procent bij patiënten met zuurstoftekort of nood aan mechanische ventilatie", zegt hij. "Het gaat om een klinische studie die volgens de regels van de kunst werd uitgevoerd en dus hoge bewijskracht heeft. Daarom vermoed ik dat het geneesmiddel ook bij ons wel toegepast zal worden in de ziekenhuizen."

Momenteel buigt de groep die verantwoordelijk is voor de aanbevelingen aan ziekenhuizen zich over de zaak, maar die heeft nog meer informatie nodig. "We moeten eerst weten welke categorie van patiënten opgenomen is in de studie en hebben ook nog meer info nodig over de dosering en de timing van de dosering. Dat is zeer belangrijk, want een verkeerde dosering kan nefast zijn", zegt Van Gucht. "Zodra details van de studie beschikbaar zijn, kan het snel gaan en zullen de richtlijnen waarschijnlijk aangepast worden."

De viroloog maakt wel een belangrijke kanttekening bij het gebruik van dexamethason. "Het gaat om een gekend geneesmiddel - een vorm van cortisone - dat al decennialang gebruikt wordt voor verschillende aandoeningen. Het is heel goedkoop en ook makkelijk beschikbaar", zegt Van Gucht. "Maar het is ook een tweesnijdend zwaard. Het remt het immuunsysteem af om ontstekingen te verminderen, maar zo kan het dus ook de poort openen voor het coronavirus of andere kiemen."

Daarom kan dexamethason enkel bij coronapatiënten in een vergevorderd stadium gebruikt worden. "Het is niet te gebruiken in de beginnende fase, wanneer het immuunsysteem het virus moet onderdrukken, want dan zou het wel het omgekeerde effect kunnen hebben. Ook voor mensen met milde ziekteverschijnselen of in een thuissituatie is het niet geschikt", aldus Van Gucht. "Alleen in fase 2, wanneer zware longbeschadiging optreedt, heeft dexamethason misschien wel zin bij ziekenhuispatiënten, omdat het de longbeschadiging gaat afremmen."