Rudi Van Driessche is niet te spreken over de collectieve vervanging op campus Cadix van zeven radiologen door ZNA. Vooral de wijze waarop dat gebeurde, vindt hij 'du jamais vu' en schokkend. Hij hoopt dat de artsen dit niet zomaar laten passeren.
"Uit voorzorg worden de radiologen tot nader order vervangen", klonk het vrijdagmiddag op een persconferentie in het ziekenhuis. Zowel voorzitter Els van Doesburg als hoofdarts Katrien Bervoets en CEO Eddy Aerts waren aanwezig om tekst en uitleg te geven.
Je mag ervan uitgaan dat een dergelijke maatregel niet lichtzinnig gebeurt. De audit in Antwerpen werd aangevraagd door de hoofdarts na meldingen van andere artsen binnen en buiten het ziekenhuis. De meldingen gingen allemaal over de kwaliteit van de verslaggeving van onderzoeken voor medische beeldvorming. Er werd een steekproef bij 1.300 patiënten gehouden, 24 diagnoses bleken niet nauwkeurig genoeg of onvolledig, luidde de verklaring.
Het ziekenhuis beklemtoonde dat werd gehandeld om de veiligheid van de patiënten te garanderen. Vandaar de "onmiddellijk bewarende maatregelen", legde CEO Eddy Aerts uit. "We hebben de radiologen meteen vervangen. Dat garandeert de continuïteit van de zorg." De maatregel geldt in afwachting van het definitieve eindrapport dat binnenkort wordt verwacht.
Voorzitter Els van Doesburg en hoofdarts Katrien Bervoets hamerden tijdens de toelichting op de veiligheid van alle patiënten. "Als die in het gedrang komt, grijpen wij in", aldus de voorzitter. "We hebben niet met handelen gewacht tot het eindrapport klaar is en zullen nog bijkomende onderzoeken uitvoeren."
Tegelijk werd ook een klachtenlijn voor de patiënten in het leven geroepen. Die zou tot nu toe een vijftigtal klachten hebben opgeleverd.
Voor dokter Van Driessche, die er toch al een lange carrière als radioloog heeft opzitten, is deze maatregel om een hele equipe op non-actief te zetten, "ongezien". Hij kent de details van het dossier niet, maar op basis van wat in de pers werd vrijgegeven, spreekt hij eerder van 'banalé fouten' (onder meer een gebroken duim werd over het hoofd gezien en de afmetingen van een tumor werden verkeerd ingeschat). "De aangehaalde foutenmarge van 1,84% is (zeer) goed te noemen", aldus dr. Van Driessche, "zeker in het licht van de enorme workload waarmee radiologen vandaag kampen. "Toestellen worden performanter wat maakt dat radiologen veel meer beelden op korte tijd moeten interpreteren." Vers in het geheugen ligt ook het ontslag van drie radiologen bij AZ Sint-Lucas, ook al naar aanleiding van een audit. Wordt dit een nieuwe trend?
"Diffamatie van alle radiologen"
Maar dat is niet het belangrijkste bezwaar van dr. Van Driessche bij deze kwestie. Vooral de aangewende procedure stuit hem tegen de borst. "Men neemt daarbij een loopje met het statuut van de ziekenhuisarts. De gecoördineerde wet op de Ziekenhuizen zegt in artikel 137, 8° dat de medische raad advies moet geven over “de andere sancties tegen ziekenhuisgeneesheren” terwijl artikel 137, 7° spreekt over advies bij afzetting." Daarom ziet hij hierin een "ernstige diffamatie van alle radiologen."
Dokter Van Driessche zal bij de Orde informeren "of een klacht tegen hoofdarts Katrien Bervoets kans maakt. Of dacht Els Van Doesburg zo nog enkele stemmen te winnen", zoekt hij verder naar een verklaring. Of er een verband is, blijft gissen, maar deze persconferentie op een zucht van de stembusslag legde Els Van Doesburg alvast geen windeieren: ze raakte verkozen vanop een moeilijk verkiesbare plaats (lijstduwer Vlaams Parlement, 24.842 stemmen).
"De betrokken artsen zijn hopelijk voldoende assertief", aldus nog dr. Van Driessche. "Hopelijk reageert de radiologenvereniging want dit is een kaakslag voor alle radiologen. Men moet zeker een klacht overwegen wegens smaad en eerrroof."
Misschien moet deze handelswijze ook wel gezien worden in de discussie over het statuut van de hoofdarts, die tot nu toe een "scheidsrechter zonder fluitje" werd genoemd wegens te weinig beslissingsmacht. Wordt dit een precedent? Dokter Van Driessche was zelf een tijdje part-time hoofdarts en hij ziet wel een tendens om door de netwerkvorming en fusies meer naar fulltime-hoofdartsen te evolueren, hoofdartsen die dan meer bevoegdheden krijgen. "Maar", waarschuwt hij, "er bestaat ook nog zoiets als het adviesrecht van de medische raad en dat zal zeker nooit aangetast worden. Het eerste aanspreekpunt van hoofdartsen zijn nog altijd de diensthoofden."
Het aantal klachten op de infolijn is volgens dr. Van Driessche niet groot: "Iedere arts waartegen men een klachtenlijn zal openen, zal altijd wel enkele tientallen reacties van ontevreden patiënten te verwerken krijgen."
We vroegen hoofdarts Katrien Bervoets nog om een reactie, maar die kwam er tot nu toe niet.
Laatste reacties
Lucas Kiebooms
10 juni 2024waarom heeft directie en hoofdgeneesheer geen tegensprekelijk dossier vooraleer dat in de grote pers komt met veel tromgeroffel? Daarom dat de rol van de medische raad die voor advies dient gevraagd cruciaal is, daarom dat de hoofdgeneesheer de privacy van zijn collega's dient te beschermen tot een tegensprekelijke gegevens beschikbaar zijn die dit soort draconische maatregel zouden verrechtvaardigen.
Lucas Kiebooms
10 juni 2024Dr Van Driessche stelt het juist. Ontslag of op non-actief plaatsen moet minstens voorgelegd worden aan de medische raad. Het onderzoek dient grondig eerst te gebeuren en minstens tegensprekelijk met de betrokken artsen. Wat in Antwerpen gebeurt is onaanvaardbaar en toont dat de voltijdse Hoofdgeneesheren een louter verlengstuk van de directie wordt zonder zijn feitelijke rol te vervullen. Zijn communicatie met de medische raad is cruciaal, een regelmatige herevaluatie en beoordeling van de hoofdgeneesheer is zeker evenzeer op zijn plaats. Hier leidt dit tot een fundamentele vertrouwensbreuk met alle gevolgen van dien. Indien politiek dan nog een rol zou hebben gespeeld is het hek helemaal van de dam.
rudi vossaert
10 juni 2024Klacht tegen de hoofdarts ???? Het is een wettelijk voorziene procedure dat een hoofdarts een medical audit mag/moet verrichten ; geen geschenk voor een hoofdarts ! Collega Bervoets zal niet over ijs van één nacht gegaan zijn en zeer goede redenen gehad hebben om de audit uit te voeren.
Georges OTTE
10 juni 2024Bravo aan collega Rudy Van Driessche om actief aan deze bel te trekken. Wat hier gebeurt is onaanvaardbaar. Deze collegae worden reeds publiek aan de schandpaal genageld nog voor er enige substantiële bewijslast is bekend gemaakt. Zelfs als nadien alles zou blijken miniem te zijn dan is het kwaad geschied. Hun reputatie is bezoedelden men legt hen een juk op van een zware hypotheek op toekomstige tewerkstelling.
Godelieve VANERMEN
10 juni 2024Het ergste wat ik meemaakte was als stagiaire in Sint Rafaël Leuven : men belt arts van wacht op spoed: kindje met pijn aan voorarm
Antwoord: laat al RX maken ( zonder kind gezien te hebben : wilde naar kransje gaan ik ging als stagiaire en was rode huiduitslag
Raphaël DEVOS
10 juni 2024Waar mensen werken worden inderdaad hoe dan ook fouten gemaakt. Maar hoe minder fouten hoe beter.
Wat de Radiologie betreft enkele belangrijke bedenkingen.
1-Weet eerst en vooral dat de Radiologie bij uitstek de meest objectief controleerbare medische discipline is onder alle andere medische specialiteiten. Elke act hoe klein of hoe groot staat letterlijk zwart op wit op film en op papier. Dit in tegenstelling met vele andere disciplines waar fouten eigenlijk nooit echt kunnen geobjectiveerd worden. Hoe handig de collega ook is, er kan altijd wel iets onverwacht verkeerdelijk aflopen. Gewoon niet te bewijzen, en de ontstane klachten worden wellicht aan een andere en/of ongekende oorzaak toegeschreven. Er wordt een tumor weggenomen, maar die is niet volledig weggeknipt: Dit is niet per se een fout!!! Immers ruimer reseceren (wegsnijden) is een risico voor uitval van organen of andere nevenverschijnselen. Een persoon heeft na operatie hevige koorts: Wie zal bewijzen dat de oorzaak daarvan mogelijks een mankement geweest is bij de steriliteit door de arts etc…. Een internist perforeert met een voerdraad doorheen galwegen en lever, en men ontdekt later lucht onder het middenrif. Wie zal bewijzen dat de arts -uiteraard niet met opzet- wat te onvoorzichtig is te werk gegaan?
2-Opvallend is ook dat de fouten aan hierbij enkel aan de Radioloog zelf worden toegeschreven. Hoeveel keren heb ik geen onderzoek (bv echografie) gedaan bij patiënten, zonder enig gebenedijde info van de aanvragende arts. Als radioloog dien ik naar iets te zoeken zonder te weten naar wat. Een besluit in een verslag, is het belangrijkste deel van het onderzoek: dit is het antwoord op de gevonden bevindingen. Maar hoe moet ik antwoord geven op een vraag die mij niet werd gesteld?
3-Werkdruk: Opmerkelijk is het verschil als je voor rugpijn een afspraak wil doen bij je huisarts of eventueel bij de orthopedist, voor rugpijn: Voor de eerste is de volgende afspraak 2 weken, voor de tweede tussen 1 en 3 maanden. Als die zelfde arts voor dat geval de radioloog vraagt een onderzoek te verrichten, dan gaan daar geen 2 maanden over, geen 2 weken, geen 2 dagen slechts maximaal 1 uur, want dat is ook zijn eis. Eigenlijk zou de specialist de uitslag liefst willen vooraleer het radiologisch onderzoek is gebeurd, zelfs voor het was aangevraagd.
4-Waar gebeurd!!!!!! De arts, die het wat te lastig vindt zelf het verslag te lezen, en met vragen zit te kijken op de voor hem op de negatoscoop (lichtpaneel) opgehangen RX platen. De reden dat die man er niet aan uit kan, is dat hij een verslag in de hand heeft die een echografie betreft, daar waar de opgehangen RX foto’s een ander onderzoek (een CT onderzoek) betreft. Erger nog, het verslag dat die aanvragende arts in de hand heeft gaat trouwens niet over de patiënt, waarvan het opgesteld onderzoek, maar wel over een verkeerde patiënt die met voorgesteld onderzoek niets te maken heeft. Mag ik aan iemand vragen wie mij dat ooit zal kunnen bewijzen?
5-Tot slot blijft de geneeskunde een heel boeiende wetenschap maar helemaal GEEN EXACTE wetenschap. Iets dat wel of niet is gedaan, is een keuze en maar zeker helemaal niet steeds een fout. Bij elk bijkomende ingreep komt een bijkomend risico om de hoek, met daarbij in het slechtste geval bij mislukking, de vraag of die ingreep wel nodig was. Patiënten kunnen op een zelfde medicatie totaal anders reageren, evenzo bij een operatieve ingreep. Het is een wetenschap waar men voortdurend moet wikken en wegen wat mogelijks beter is voor de patiënt.
BELANGRIJK: Wie wij ook zijn, wat we ook doen, zeker als ons werk ons tot grote verantwoordelijkheid verplicht, met tevens inachtname van de dure financiële implicaties, moeten wij hoe dan bereid zijn onvoorwaardelijk gecontroleerd te worden, weliswaar door een totaal neutrale instantie.
BESLUIT: In deze geschiedenis is het duidelijk dat de meest kwetsbare best objectief controleerbare groep in het vizier komt te staan. O wee, als nu alle disciplines zullen geviseerd worden, zal mogelijks geen arts nog bereid worden bevonden enig risico te nemen, hoe klein ook. Maar nogmaals een nauwkeurige controle blijft hoe dan ook een noodzaak. Raphaël De Vos