Prof. dr. Johan Kips, algemeen directeur van Erasme Brussel, verhuist naar het rectoraat van de ULB. Hij wordt opgevolgd door coming man prof. Jean-Michel Hougardy. Het organigram van het ziekenhuis wordt omgegooid en vereenvoudigd. Waarbij wel enkele wettelijke kanttekeningen te maken zijn volgens waarnemers.

Erasme is net als UZ Leuven een van de weinige ziekenhuizen zonder eigen rechtspersoon. Het ziekenhuis is immers een deel van de rechtspersoon ULB.

Dat delicate evenwicht tussen ziekenhuis en universiteit is aan een nieuwe oefening toe. De vorige rector van de ULB,Yvon Englert, dit najaar vervangen door Annemie Schaus. Deze juriste is minder vertrouwd met de ziekenhuiswereld. Zij zou Prof. Kips volgens welingelichte bron gevraagd hebben om haar te vervoegen als raadgever bij de ULB. In die zin zijn ze complementair, want Prof. Kips kent die wereld als zijn broekzak.

Johan Kips zou dan volgens ingewijden vrijgesteld worden van de operationele bevoegdheden van het ziekenhuis. Kips (62) die stilaan de pensioenleeftijd nadert, moet zich dan op het einde van zijn loopbaan niet meer bezighouden met het operationele om zich eerder te focussen op strategische aspecten.

Wie strategie zegt, denkt in deze context in de eerste plaats aan de stroeve netwerkvorming met Brugmannziekenhuis en het Sint-Pietersziekenhuis. Onlangs werd een voorstel tot netwerkvorming door beide medische raden afgeserveerd. Sowieso ligt het zwaartepunt van heel wat discussies van het ziekenhuis ULB Erasme op rectoraal niveau en zal een eventuele toenaderingspoging van daaruit moeten worden verdergezet.

Strijdig met ziekenhuiswet?

De opvolging binnen het ziekenhuis ULB Erasme gaat door deze herschikking meteen gepaard met een verjonging: profesor Jean-Michel Hougardy, die Kips als algemeen directeur opvolgt, was al dienstdoend hoofdarts en is de coming man. Hij blijft daarbij de functie van hoofdarts en algemeen directeur/gedelegeerd bestuurder combineren, wat sommigen wel de wenkbrauwen doet fronsen omdat dit strikt genomen in strijd zou zijn met de geest van de ziekenhuiswet (art. 17 In elk ziekenhuis is er een directeur. Hij is rechtstreeks en uitsluitend verantwoordelijk tegenover de beheerder. De directeur werkt nauw samen met de hoofdarts, het hoofd van het verpleegkundig departement, van de paramedische, van de administratief-financiële en van de technische diensten en met de ziekenhuisapotheker.)

In dat artikel wordt net beschreven dat een ziekenhuis een tweehoofdig beleid moet hebben met enerzijds de algemeen directeur of gedelegeerd bestuurder en daarnaast de hoofdarts.

Volgens een advies van de Orde der Artsen creëert de vereniging van deze beide functies in één persoon een belangenconflict. De hoofdarts is immers verantwoordelijk voor de zorgkwaliteit en veiligheid van de patiënt, wat soms in strijd kan zijn met de meer budgettaire bezorgdheden van de algemeen directeur. Een juridisch-deontologisch moeilijke constructie dus, zonder daarbij afbreuk te doen aan de kwaliteiten van Jean-Michel Hougardy.

Overigens betekent het zeker niet dat artsen de functie van algemeen directeur niet mogen waarnemen, wel integendeel: dat is net een pluspunt met een artsenachtergrond. Alleen de combinatie met het medisch-directeurschap roept vragen op.

De gedelegeerd bestuurder/hoofdarts wordt in de directie voor het dagelijks beleid van Erasme weldra bijgestaan door een 'bestuursdirecteur' die nog wordt gerecruteerd.

En dan is er in het organigram nog Jean-Paul Van Vooren (64), voormalig medisch directeur en ooit nog algemeen directeur. Die zou bij deze verjongingsoperatie wat verder naar de achtergrond schuiven als adjunct-medisch directeur. Hij staat de medisch directeur nog wel wat bij op sommige vlakken.

Puzzel leggen met PS voor netwerkvorming

De installatie van een nieuwe federale regering zou geen factor van belang geweest zijn bij deze shuffle. Waarnemers menen dat dit politiek vooral een Brusselse kwestie is en daar blijven de beleidsmakers voor deze materie grotendeels dezelfden: Rudi Vervoort (PS) bleef als minister-president van het Brussels Gewest, Philippe Close is nog altijd burgemeester en nationaal ondervoorzitter PS, Onkelinx (PS) nog steeds voorzitter van de raad van bestuur van Brugmann en Renaud Witmeur is naast vertrouweling van Onkelinx nog altijd voorzitter van de Iris-ziekenhuizen. De PS is er dus almachtig.

Afwachten nu of Prof. Kips een rol kan spelen als raadgever om in eerste instantie de geblokkeerde netwerkvorming een nieuwe dynamiek te geven. Als voormalig adviseur van minister Frank Vandenbroucke en Rudy Demotte kan hij die PS met open vizier tegemoet treden en kent hij ongetwijfeld de nodige contacten.