Vaso slaagde erin om een akkoord af te sluiten over een verbetering van de arbeidsomstandigheden van de assistenten. ‘Historisch’, luidt het, omdat dit dossier al 40 jaar aansleepte. De Franstalige tegenhanger Cimacs ziet dat helemaal anders en voert volop actie tegen het akkoord. Hoe kon het zover komen en vanwaar de communautaire verschillen? Een gesprek met voorzitter Jonas Brouwers.

Er is pas een akkoord als er een akkoord is tussen alle partijen, zeggen politici weleens. Hier is één partij van de onderhandelingstafel weggelopen. Is er dan een akkoord?

Jonas Brouwers: “Het akkoord moet gesloten worden tussen de ziekenhuizen en de artsen, wij zitten er als waarnemend lid en de twee partijen die ermee moeten instemmen, doen dat. Wij hebben het akkoord wel gehonoreerd omdat ik het een goed akkoord vind. Het betekent een globale vooruitgang voor alle assistenten en we hebben daarvoor steeds die helicopterview gehanteerd. Je kunt je nooit baseren op casuïstiek.”

“Is daarmee het werk af? Zeker niet. Het pensioen en de werkloosheidsvergoeding moeten op termijn beter. De minister heeft gezegd dat hij binnen de regering dat probleem zal aanpakken. We waren dan wel waarnemers, maar dat betekent niet dat we inactief waren, integendeel. We hebben laten blijken dat we het dossier goed kenden en constructief wilden werken.”

“Iedereen deed water bij de wijn onder toezicht van topdiplomaat Jo De Cock. En na het harde voorbereidende werk van mensen bij de FOD Volksgezondheid.”

“Cimacs is voor ons ook een betrouwbare partner maar op een gegeven moment was het voor hen inbuvable. Ik kan daar alleen maar akte van nemen. Op dat moment was er nog heel wat te beslissen. Wij bleven zitten omdat we nog wel wat punten wilden aankaarten die voor ons heel belangrijk waren.”

“Als een dossier als dit 40 jaar blijft liggen, is het altijd heel moeilijk om van nul te beginnen. Ook de minister deed zijn duit in het zakje door via extra middelen meer zuurstof te geven.”

Moeten jullie als waarnemers de tekst eigenlijk tekenen nu jullie hem zullen verdedigen?

“Voorlopig is het akkoord nog niet getekend omdat alles via Zoom verliep. De onderhandelingen sleepten 10u aan en soms liepen de gemoederen hoog op, maar “zonder cinema is er geen goed akkoord”, zoals Jo De Cock het formuleerde. Misschien komt er nog een moment dat we dit officieel moeten tekenen, maar alleszins ging iedereen aan tafel akkoord met wat erin staat. Deze overeenkomst is een advies aan de minister. Hij moet het in wetgeving omzetten om tot een koninklijk besluit te komen waar de regering achterstaat. Waarbij de regeling ingaat op 1 augustus 2021.”

Was er vooraf geen gezamenlijke strategie afgesproken tussen Vaso en Cimacs, kwestie van sterker te staan?

“Jazeker, maar we verdedigen elk onze achterban. Voor sommige zaken bestaan er wezenlijke verschillen. Neem nu de master specialistische geneeskunde die alleen in Vlaanderen bestaat en gelijkstaat met 180 studiepunten. Dat is een zware belasting. Daarom was de opleidingstijd voor ons essentieel. Zo liggen punten rond barema’s anders in Franstalig België. Iedereen legt dus ook eigen accenten. Maar de hoofdlijnen – basisbarema’s, wachtvergoedingen, vakantiedagen, wetenschappelijke tijd, onkostenforfait, zwangerschapsbescherming en dergelijke – hadden we allebei gevraagd.”

Mogen we ervan uitgaan dat jullie achterban iets gematigder is?

“Je mag daarvan uitgaan (lacht) maar ik weet niet of dat in de praktijk altijd zo is. Ons eisenpakket was vorig jaar al heel transparant. Dat stond publiek op onze site.”

Dat de Franstaligen nu staken en jullie niet, is niet het gevolg van een verdeel-en-heerspolitiek?

“Het is niet aan mij om over de Franstalige assistenten te spreken. Laat ons niet vergeten dat er een overgangsbepaling in het akkoord staat. Als het voor jou als individuele assistent niet OK is, kun je altijd de voorwaarden van je huidig contract behouden.”

Wellicht is de situatie te velde ook anders langs Franstalige kant. Men stelde er expliciet intimidatiepogingen aan de kaak bijvoorbeeld.

“Dat hebben wij ook gemerkt aan Vlaamse kant. Daar bestaat geen verschil Noord-Zuid. Ik heb veel respect voor mijn Franstalige collega’s, maar ik denk dat in de Franstalige regio nog meer excessen bestaan in de verkeerde richting omtrent arbeidsvoorwaarden maar ook omtrent respect voor assistenten. Dat heeft lang gebroed, op een gegeven moment springt zo’n abces, daar volg ik hen 100% in. De Franstalige vertegenwoordigers zitten daardoor in een moeilijke positie.”

Wat is jullie positie tegenover de Franstalige staking vandaag en mogelijke andere acties?

“Wij gaan dit akkoord verdedigen. Ik neem geen positie in tegenover de Franstalige assistenten. Als zij willen staken, moeten ze dat doen.”

Voor de toekomst zijn werkpunten nog de pensioenen en de werkloosheidsvergoedingen onder meer?

“Daar is de paritaire commissie dus niet bevoegd voor. Een politieke beslissing is dat. Er staan wel adviezen in de tekst zoals de vraag aan de regering om na te gaan of de gewerkte jaren kunnen meegenomen worden bij de pensioenberekening. Wel hebben we stappen gezet rond sociale bescherming: het geboorteverlof, palliatief verlof, moederschapsbescherming en gegarandeerd loon bij ziekte.”