Na de Covid-19-crisis, waarbij de ziekenhuizen financieel werden ondersteund door de regering, moeten ze nu het hoofd bieden aan de inflatie en het personeelstekort. In deze onzekere tijden pleit de Brusselse ziekenhuiskoepel Gibbis na de bekendmaking van het nieuwe MAHA-rapport om geen genoegen te nemen met symptoombestrijding, maar te gaan voor een grondige aanpak.

Bijna één op de drie algemene ziekenhuizen draait nog steeds met verlies, de rest bevindt zich in een erg kwetsbare situatie. De MAHA-studie (Model for Automatic Hospital Analyses) van Belfius toont het aan. Sinds 2020 werd stevig geïnvesteerd in coronacrisisteun, in de versterking van het aanbod in de GGZ in Brussel en de attractiviteit van het zorgberoep. Maar dat enkel om noodsituaties op te vangen, niet voor een structurele verbetering.

Aangepaste steun, indexering erelonen versnellen

Op korte termijn vraagt Gibbis om aangepaste steun voor de stijgende energiekosten. De steun die al verleend werd voor het 1e semester van 2023 moet worden geëvalueerd, verlengd en versterkt. Verder moet de indexering van de erelonen versneld worden toegepast. Momenteel wordt deze indexering met anderhalf jaar vertraging doorgevoerd.

De federatie stelt daarnaast ook voor om een bijkomend budget van 45 miljoen te voorzien voor de Brusselse ziekenhuisinstellingen om in te zetten op energie-efficiëntie en het verkleinen van de ecologische voetafdruk.  Op langere termijn wil Gibbis dat de wettelijke kosten van de ziekenhuizen volledig worden gedekt.  De federatie staat positief tegenover de financieringshervorming maar de hervormingen en de herfinanciering van de ziekenhuisbudgetten moeten gelijklopen. 

Attractiviteit

Ten slotte moet er ook blijvend ingezet worden op de attractiviteit van het zorgberoep. Via het Zorgpersoneelsfonds werden er al 3.000 banen gecreëerd, maar er is nog steeds een aanzienlijk personeelstekort aan het bed van de patiënt, vooral door  de stijging van de absenteïsmegraad door de extreme druk waaronder de sector geleden heeft tijdens de coronacrisis.  In Brussel bemoeilijken ook de vereisten qua tweetaligheid en mobiliteit de aanwerving van nieuwe personeelsleden. Maatregelen zoals de verhoging van de verplaatsingsvergoedingen, kunnen onder meer attractiviteit van het beroep verhogen.

Enkele kerncijfers

Inflatiecrisis

-          Energiekosten: + 61% op 1 jaar tijd (1ste semester 2021 – 2022). Evolutie gasprijs (begin 2021 – eind 2022): verzesvoudigd, evolutie elektriciteitsprijs verdrievoudigd.

-          Bouwkosten: + 25% afgelopen jaar

-          Loonindexering: tussen begin 2022 en eind 2023: 15,64%. Indexering van de ontvangsten uit erelonen in dezelfde periode: 8,93%. De erelonen zijn goed voor 40% van het omzetcijfer van de algemene ziekenhuizen (7,1 miljard).

-          Vacante betrekkingen: 4.690 VTE’s eind 2021 (+ 36% in twee jaar tijd)

Specifieke kenmerken van de Brusselse ziekenhuissector

-          Noodzakelijke investeringen in duurzame ontwikkeling in 2023 en 2024: 45 miljoen

-          35% van de patiënten is afkomstig uit een ander gewest

-          34,9% van de Brusselse bevolking loopt het risico om in de armoede terecht te komen (het nationale gemiddelde bedraagt 19,4%).

Lees ook:
> MAHA-rapport artsen: weer hogere retrocessies na pandemie
> MAHA-rapport ziekenhuizen: daghospitalisaties motor van herstel?