De Kamercommissie Justitie heeft woensdagmiddag het licht op groen gezet voor een aanpassing aan de euthanasiewet. Daardoor zullen artsen die een inbreuk plegen op die wet niet langer uitsluitend veroordeeld kunnen worden voor gifmoord.

Een arts die een grote of kleine inbreuk op de euthanasiewet pleegt, kan nu alleen maar vervolgd worden voor gifmoord. Daar staat een levenslange gevangenisstraf op. Omdat de euthanasiewet tot nog toe maar één strafmaat kende, loopt ook een arts die een kleine procedurefout maakt nu het risico om zich voor het hof van assisen te moeten verantwoorden. 

Om dat te verhelpen bereikte de federale regering eerder deze maand een akkoord over de introductie van een getrapt strafsysteem in de euthanasiewet. De meerderheidspartijen dienden dat in het parlement in in de vorm van een amendement, dat woensdag in eerste lezing werd goedgekeurd. 

Een arts die manifest de grondvoorwaarden voor euthanasie met de voeten treedt, kan nog altijd beschuldigd worden van gifmoord. Het gaat onder meer om de handelingsbekwaamheid van de patiënt op het moment van het verzoek, het feit dat het verzoek vrijwillig, overwogen en herhaald moet zijn of dat de patiënt zich in een medisch uitzichtloze toestand van aanhoudend en ondraaglijk fysiek op psychisch lijden bevindt. Als die grondvoorwaarden niet helemaal gerespecteerd werden, maar wel min of meer, zal een gevangenisstraf van 10 tot 15 jaar gevorderd kunnen worden. 

Als de arts geen fouten heeft gemaakt tegen de grondvoorwaarden, maar een procedurefout begaat, zoals het niet consulteren van een tweede arts of een psychiater indien nodig, zal de rechter een gevangenisstraf van 8 dagen tot 3 jaar kunnen opleggen. Verzachtende omstandigheden zullen ook in rekening moeten worden gebracht. 

Andere procedurele voorwaarden en vormvoorwaarden zullen niet strafrechtelijk vervolgd kunnen worden, maar kunnen eventueel wel via tucht of burgerlijk recht afgehandeld worden. Het gaat bijvoorbeeld over het indienen van papieren bij de euthanasiecommissie.

De aanpassingen aan de euthanasiewet waren nodig na een arrest van het Europees Hof en van het Grondwettelijk Hof, dat laatste naar aanleiding van de zaak rond Tine Nys, verduidelijkt het kabinet van minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open VLD). "Het naleven van de voorwaarden is belangrijk, maar daar zetten we nu proportionele sancties tegenover", zei de minister eerder al over het dossier. "Zo zorgen we ervoor dat artsen in eer en geweten en met een gerust gemoed deze delicate taak kunnen blijven uitoefenen terwijl de wensen van de patiënten maximaal en correct worden ingewilligd."