Een recente blitzpeiling tijdens de eerste helft van juni met zowat 700 respondenten leert ons dat zowel in het ziekenhuis, de WZC’s als bij de eerste lijn nagenoeg 80% van de arts-specialisten en huisartsen gewonnen is voor een verplichte vaccinatie bij zorgverleners. Ietsje meer Franstaligen zijn voor.

Eerder gingen voor de verplichting al stemmen op bij Margot Cloet (Zorgnet-Icuro). Op 8 april jl. sprak het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zich uit over de verplichte vaccinaties in Tsjechië. Volgens het Hof worden daarmee de mensenrechten niet geschonden. Maar wat leeft er bij het artsenkorps. Daarover kan deze steekproef een idee geven, zelfs al is dit strikt genomen geen wetenschappelijke enquête (zie hieronder). Alleszins vinden we geen grote tegenstellingen tussen Nederlands- en Franstalige specialisten.

Om en bij de 87% van de Nederlandstalige artsen is sowieso gevaccineerd, en ietsje meer Franstaligen (90%). Bijna acht op de tien zijn dus voor een verplichting, iets meer Frans- dan Nederlandstaligen.

Profiel van de tegenstanders
Bij de minderheid van de artsen die de vraag negatief beantwoordden of vaccinatie in ziekenhuizen verplicht moet worden bij zorgpersoneel en ziekenhuisartsen, zijn vooral Franstalig (57%) en man (50%). Slechts 31% van de vrouwen was tegen. Nemen we alle regio’s, mannen/vrouwen samen, dan blijken vooral 46- tot 66-jarigen (51%) tot dit profiel te behoren. Wel bevreemdend is dat bij deze neen-stemmers toch 42% volledig gevaccineerd is (en 58% gedeeltelijk).

Prof. Pierre Van Damme, vaccinoloog UZA, vermoedt alvast dat we in de richting zullen gaan van de verplichte hepatitis B-vaccinatie, “zeker we nu de effecten van de vaccinatie zien in de WZC’s”. Verplichting voor gezondheidswerkers valt dan zeker te overwegen.”

Van zijn kant meent VUB-decaan faculteit geneeskunde en farmacie Dirk Devroey dat je wettelijk gezien niemand kunt verplichten tot vaccinatie. Maar de ziekenhuizen kunnen wel initiatieven nemen om de vaccinatiegraad te bevorderen.

Overigens beschikken ziekenhuizen over een arsenaal van maatregelen om de veiligheid van het personeel en de patiënten te garanderen, stipt hij aan. “Vanuit dat standpunt kan een ziekenhuis het niet-gevaccineerde personeel onttrekken van de werkvloer.” Daarmee zit hij op de lijn van Margot Cloet (zie blz. 3), zij het met deze bedenking: “De uitvoering hiervan zal in een aantal ziekenhuizen tot een personeelstekort leiden.”

Moet vaccinatie dan verplicht worden voor personeel van WZC’s en CRA’s/artsen in WZC’s? En bij al het zorgpersoneel dat extramuraal contact heeft met patiënten (thuiszorg…) en huisartsen? Opnieuw meent bijna vier op de vijf respondenten van wel (80%), iets meer Frans- dan Nederlandstaligen.

Pierre Van Damme is niet verwonderd “één van de manieren waarop het virus opnieuw in WZC’s binnengeraakt, is via personeel. Maar opnieuw, beter dat we dan de lat voor iedereen gelijk leggen en gaan voor een verplichting voor alle gezondheidswerkers. Dat de percentages hoger liggen bij Franstalige artsen, kan verklaard worden door de huidige lagere percentages bij personeelsleden in Wallonie en Brussel, vergeleken met Vlaanderen. Maar elke niet-gevaccineerde en dus nog vatbare persoon kan het virus binnenbrengen, en ondertussen zelf ook ziek worden, en uitvallen op momenten van hogere werkdruk!” Eenzelfde teneur bij professor Devroey, zij het dat hij de boot afhoudt van verplichten, maar wel uitdrukkelijk aangeeft dat “stimuleren moet”.

Dat het leeuwendeel van de artsen al volledig gevaccineerd is (87%) beoordeelt Pierre Van Damme natuurlijk als zeer goed “maar met wat de meeste artsen gezien hebben in 2020 aan ziektelast bij hun patienten, had ik nog hogere percentages verwacht. Dat ze geen echte voorkeur voor een vaccin hebben, pleit voor de artsen en hun wetenschappelijke kennis, en de organisatoren van sensibiliseringscampagnes en webinars.”

Dirk Devroey voegt er nog aan toe dat hijzelf gevaccineerd is met tweemaal Pfizer, “en voor mij maakte het type vaccin ook niet uit. Men had ook kunnen kiezen om bij een groep zorgpersoneel te vaccineren met een ander vaccin. Mocht een vaccin dan minder efficiënt zijn tegen een variant, dan was de andere groep nog beschermd geweest. Een derde dosis toedienen voor het zorgpersoneel lijkt me ook aangewezen.”

Deze peiling liep tussen 7 en 14 juni op de sites van De Specialist en Medi-Sfeer. 647 correcte antwoorden kwamen binnen van Aso’s, arts-specialisten en huisartsen (398 FR, 249 NL). Bijna 4/10 was vrouw.

> Lees ook: Verplichte covid-vaccinatie, ja of neen?