EHealth is niet dé oplossing voor chronische patiënten, maar kan de zorg van morgen wel verbeteren. Dat zegt Esther Talboom-Kamp, die op 21 november promoveerde aan het Nederlandse Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Zij pleit voor blended care: een mix van traditionele zorg en eHealth. “EHealth is vooral nuttig om patiënten gereedschappen te geven om zelf de regie te houden en te informeren over hun gezondheid en ziekte.”

Door de vergrijzing telt Nederland steeds meer patiënten met chronische ziekten zoals diabetes, hartfalen en longziekten. “De kwaliteit van zorg is hoog, maar er zullen de komende jaren veel meer chronische patiënten bijkomen”, merkt Talboom-Kamp op. EHealth als aanvulling op de bestaande zorg is nodig om deze uitdaging het hoofd te bieden. “Patiënten krijgen dan meer regie over hun gezondheid, bijvoorbeeld als het gaat om leefstijl of geneesmiddelengebruik. Daardoor zullen ze sneller geneigd zijn hun gedrag te veranderen.”

Voorschrijven als medicijn
Voor haar promotieonderzoek onderzocht Talboom-Kamp eHealth-toepassingen voor twee groepen patiënten. Bij COPD-patiënten keek ze naar het effect van verschillende manieren van het aanbieden van eHealth in huisartspraktijken. “Patiënten die het kregen voorgeschreven als een soort medicijn en daar veel begeleiding bij kregen, maakten er het meeste gebruik van. Ook het intensief trainen van huisarts en praktijkondersteuner in het begeleiden van patiënten, leidde tot meer gebruik.” De gezondheidsstatus verschilde niet tussen patiënten die wel of geen eHealth gebruikten. “Dat kan komen doordat de looptijd van het onderzoek te kort was, of omdat het ging om patiënten met milde COPD bij wie de gezondheid sowieso aardig onder controle is”, aldus Talboom-Kamp.

Digitale vaardigheden
Bij patiënten die antistolling gebruiken vergeleek Talboom-Kamp de reguliere zorg met zelfmanagement. Patiënten in de zelfmanagementgroepen prikten zelf hun bloedwaarden en pasten hun geneesmiddelengebruik aan met behulp van een eHealth-app. Zij werden getraind met een e-learning of een klassieke groepscursus. “Mensen konden zelf kiezen of ze eHealth wilden. Voor deze gemotiveerde groep met voldoende vaardigheden bleek zelfmanagement even goed als de zorg van de trombosedienst.” EHealth met e-learning is dan de meest efficiënte werkwijze. De eHealth in deze studie werd zeer goed gebruikt, vanwege de goede aansluiting bij het dagelijks leven van de patiënt.

Wat Talboom-Kamp opviel, was dat mensen het eHealth-platform vaak te saai vonden. “Patiënten worden vrolijker van games, punten of avatars winnen. Nu klaagden ze dat de toepassingen toegespitst waren op ziekte in plaats van op mogelijkheden."

Foto: © Taco van der Werf