Het activiteitenverslag 2021 van het FMO, het Fonds voor Medische Ongevallen van het Riziv, bevestigt eerdere vaststellingen: van de medische disciplines vertegenwoordigt de orthopedie de sector die het grootste risico loopt (chirurgie: 1.728 medische ongevallen). Ook de gynaecologie is goed vertegenwoordigd, samen met de urologie. Voor de huisartsgeneeskunde werden 59 gevallen genoteerd.
De gemiddelde termijn voor het behandelen van een dossier terugdringen is een prioriteit binnen het Fonds, al is dat over de jaren heen een moeizaam gevecht. Het afgelopen jaar zien we een gemiddelde behandelingstermijn - vanaf de ontvangst van een aanvraag tot en met het uitsturen van een advies - van 1.343 kalenderdagen. Zowat vier jaar dus.
Factoren zoals het organiseren medische expertises bij complexe dossiers en het first-in-first out principe (waardoor dossiers op bepaalde momenten in de wachtrij blijven staan) zullen de gemiddelde duurtijd beïnvloeden. Niettemin is er een kentering zichtbaar sinds augustus 2021, maakt het FMO zich sterk. Sinds die tijd neemt de behandelingstermijn gestaag af. Het totaalbedrag van de schadevergoedingen gaf in 2021 een sterke stijging te zien: 14.114.903,98 euro, daar waar het totaalbedrag voor 2020 slechts 8.455.645,11 euro bedroeg.
Lumbale wervelkolom, heup en knie
Het grootste aantal dossiers slaat op prestaties uitgevoerd ter hoogte van het osteoarticulair systeem (35,9%), het spijsverteringsstelsel (13,2%), het urogenitaal systeem (11,2%), en het cardiovasculair systeem (8%). Welke anatomische zones van het osteoarticulair systeem worden bij een medisch ongeval het vaakst gerapporteerd? Drie zones staan bovenaan: de lumbale wervelkolom, de heup en de knie.
Medische ongevallen volgens specialisme
Chirurgie (1.728), niet-chirurgische disciplines (265), anesthesie (116), urgentiegeneeskunde (71), huisartsgeneeskunde (59), technische disciplines (51), 'ander specialisme' (2) en 'administratieve geneeskunde' (1) zijn ver vermelde categorieën.
Kostprijs expertise
Als we de kostprijs van elk type expertise analyseren, prijken de tegensprekelijke expertises bovenaan met een gemiddelde kostprijs van 2.127,87 euro per factuur. Dan volgen de honoraria in verband met geschillen (met een gemiddelde kostprijs van 2.069,85 euro per factuur), de adviesaanvragen (1.800,33 euro) en de eenzijdige expertises (1.125,19 euro).
Tot slot zijn er de kosten voor twee proefprojecten. Een eerste project, dat werd opgezet met de Taskforce-artsen, had een focus op de evaluatie van de ernst en de oorzaak van de schade en voorzag een vergoeding per dossier van 200 euro. Het tweede project liep in samenwerking met de curatieve sector en voorzag een vergoeding voor de arts van de patiënt van 100 euro.
De bedragen die als schadevergoeding worden uitgekeerd zijn veel hoger dan de beschreven bedragen voor de expertises en advocatenkosten. Het totaalbedrag van de schadevergoedingen vertegenwoordigt meer dan 74% van het totaalbedrag van de kosten die sinds zijn oprichting door het Fonds zijn gemaakt. Het tegendeel zou uiteraard onvaanvaardbaar zijn.
In totaal vorderde het FMO in 2021 ruim een half miljoen aan schadevergoedingen terug, dat is zowat de helft van het totaalbedrag sinds 2016.
Nog veel werk
Dat er nog veel werk aan de winkel is, bewijst het verhaal dat Anne-Marie Hoebeke uit Kortrijk deed aan de VRT. Ze wacht al 12 jaar op een schadevergoeding na een rugoperatie. Ze stapte naar het Fonds voor de Medische Ongevallen, maar dat legde het advies van zijn eigen expert naast zich neer. Twee jaar na een "Pano"-reportage over tekortkomingen van het fonds, heeft het zijn historische achterstand wel deels weggewerkt. Toch worstelt het FMO nog steeds met dit soort complexe dossiers.
De achterstand van 1.975 openstaande dossiers eind 2020 is wel teruggedrongen tot 1.116 openstaande dossiers, onder andere door een opgerichte taskforce. Meer nog, de administratie van minister Vandenbroucke maakt zich sterk dat ze de historische achterstand van 1.116 dossiers tegen eind dit jaar kan wegwerken. "Als dit ritme wordt aangehouden en er komt geen onverwachte stijging van het aantal nieuwe dossiers werkt het FMO tegen eind dit jaar met een schone lei", klinkt het bij de administratie.
Een expertise-arts die anoniem wenst te blijven, getuigt op VRTNWS: "Het fonds blinkt nog steeds uit in subjectieve, onvolledige en ontwijkende verslaggeving. Bij de adviezen lees ik geen kwaliteitsvolle argumenten gebaseerd op evidence based medicine, maar men geeft de voorkeur aan het opvoeren van bepaalde professoren die verkondigen wat het fonds wil horen." Die kritiek werd bij de start van het fonds ook geuit door Bvas.
Chirurg Ann Lechat staat patiënten bij tijdens de procedures voor het fonds en de rechtbank. Twee jaar geleden zei ze in "Pano" al dat het fonds voor haar mocht opgedoekt worden. Ook vandaag blijft ze bij haar standpunt: "Ik raad mijn patiënten nog steeds af om naar het fonds te gaan. Als ze ervoor kiezen om naar de rechtbank te stappen, hebben ze sneller een uitspraak en zal hun zaak correcter geëvalueerd worden."
> Schadevergoedingen medische ongevallen met 67% gestegen
> Orde fluit Fonds Medische Ongevallen terug wegens taaldiscriminatie
