Op de Staten-Generaal Geestelijke Gezondheidszorg werd het noodprogramma publiek waarvan geëist wordt dat de volgende regeringen het uitvoeren. Het geduld van de sector is op.

In zijn besluit van de hoogmis voor de geestelijke gezondheidszorg noemde Chris Bervoets, voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Psychiaters, de GGZ een puinhoop.

De Staten-Generaal van de Geestelijke Gezondheidszorg verwelkomde 400 leden van stakeholders, beroepsverenigingen, sleutelorganisaties, patiëntenkoepels en familieplatformen. Het is de eerste keer dat de sector op die schaal samenwerkt. De nood aan verandering op korte termijn is groot.

Nu gaat er maar 6 procent van het gezondheidsbudget naar psychische zorg, terwijl de OESO minstens 10 procent aanbeveelt.

·         Het noodprogramma wil komaf maken met de perverse impact van de verouderde financieringsmechanismen voor de geestelijke gezondheidszorg in ons land, die bovendien stoelen op een veel te laag budget.

·         Tevens wil het mensen met een ernstige psychiatrische aandoening, in totaal 165.000 in ons land, de ondersteuning geven waarop ze als volwaardige burger in onze samenleving recht hebben en waarmee ze uit de vicieuze cirkel van ziekte en armoede geraken.

·         "We moeten de transitiezorg voor jongeren en jongvolwassenen veel sterker uitbouwen. Want  ernstige psychische klachten worden meestal net in de overgang van adolescentie naar jongvolwassenheid duidelijk. En op dat moment adequate zorg krijgen kan veel leed in het verdere leven voorkomen."

·       Ten slotte moeten we drastisch ingrijpen om de extreme wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg weg te werken. Het kan niet langer dat mensen gemiddeld drie maanden moeten wachten op gepaste zorg of dat sommige kinderen meer dan een jaar geduld moeten oefenen om een diagnostisch onderzoek te krijgen.

De lange wachttijden zijn nog steeds niet weggewerkt en blijven een van de meest uitgesproken actiepunten.

Boude stellingen en eisen

Als besluit van de druk bijgewoonde Staten-Generaal formuleerde Chris Bervoets, voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie, enkele boude en/of krachtige stellingen en eisen.

Eerst en vooral zei hij zonder omwegen dat onze huidige geestelijke gezondheidszorg een puinhoop is: "Het is niet evident om hierin dagelijks aan het werk te zijn. Maar dit momentum, de kracht van deze Staten-Generaal, moeten we bewaren. Voor het eerst zit hele sector samen, we kunnen met deze volle sterkte naar de overheid te stappen. Met de eis om niets te ondernemen zonder ons."

Dokter Bervoets raadde de aanwezigen ook aan om deel te nemen aan de  debatten gelanceerd door Zorgnet--Icuro onder de vlag "zorg aan zet."

"Op Twitter", zo ging hij verder, "weerklonk de roep om een intendant GGZ te installeren. Iemand die een doorwrochte visie belichaamt en uitdraagt. Maggie De Block van haar kant riep ons vandaag op om op straat te komen zoals klimaatbetogers om onze eisen kracht bij te zetten. Niet dat we dat nooit gedaan hebben."

Inhoudelijk viel vooral de vraag op om de getrapte zorg achterwege te laten - niet meer van deze tijd - en volop schakelzorg te introduceren. Een breed begrip dat wel een precieze omschrijving verdient. Alleszins moet de GGZ meer gestrutureerd worden om in begrip voor zorgcontinuïteit en overleg te werken.

Niet onbelangrijk was het herhaalde verzoek om een aantal interne beschotten en versnippering weg te werken. Denk aan het kunstmatige onderscheid tussen volwassenen- en Kinder- en Jeugdpsychiatrie.

Uiteraard is het qua budget essentieel dat de (brede) eerste lijn én de nulde lijn voldoende worden opgeleid en navenant middelen krijgen als de zorg buiten het ziekenhuis, naar hen verplaatst wordt. "Anders blijven we in dynamiek van ziekenhuizen zitten."

Tot slot beklemtoonde de VVP-voorzitter dat jongeren veilige zorg moeten krijgen: zorg waarvan ze weten dat die continu geleverd kan worden, maar ook onafhankelijk gemaakt van financiering door de ouders.

Allemaal aspecten die mee worden opgenomen in het noodprogramma dat terug te vinden is op de speciaal daartoe in het leven geroepen site. Meer info: https://www.statengeneraalggz.be/

De organiserende kern bestaat uit de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie (VVP) en het Steunpunt Geestelijke Gezondheid. De lijst van deelnemende organisaties is lang:

·      Belgische Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie en Systeemcounseling

·      Belgian College of Neuropsychopharmacology and Biological Psychiatry

·      Belgische school voor psychoanalyse (EBP-BSP)

·      Beroepsunie van psychologen (Bupsy)

·      Beroepsvereniging voor Muziektherapeuten

·      Beroepsvereniging voor Psychologisch Consulenten

·      Broeders van Liefde

·      Collaborative Antwerp Psychiatric Research Institute (CAPRI)

·      Dienst Externe Ombudspersoon Geestelijke Gezondheidszorg

·      Domus Medica

·      Emmaus

·      Ergotherapie Vlaanderen

·      Familie platform

·      Federale administratie Psychosociale Gezondheidszorg

·      Lucas (Centrum voor zorgonderzoek en consultancy)

·      Nationaal Verbond van Katholieke Vlaamse Verpleegkundigen en Vroedvrouwen.

·      OPGanG, Vlaams patiëntenforum

·      Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg in provincie Antwerpen

·      Pesso-Psychotherapie en lichaamsgerichte Experiëntele Psychotherapie (VVP-LEP)

·      Psychosenet

·      PZ Duffel

·      Similes

·      Transitiepsychiatrie Multiversum –Boechout

·      Te Gek!?

·      Trefpunt Zelfhulp

·      Uilenspiegel

·      Union Professionelle des psychologues (Uppsy)

·      Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven

·      Universiteit Gent

·      Universiteit Antwerpen - CAPRI

·      Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD)

·      Vlaamse Beroepsvereniging voor Experiëntiële Gestalt Psychotherapie

·      Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP)

·      Vlaamse Vereniging voor Cliëntgericht-Experiëntiële Psychotherapie en Counceling

·      Vlaamse Vereniging voor Gedragstherapie

·      Vlaamse Vereniging voor Hypnose (VHYP)

·      Vlaamse Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie

·      Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen

·      Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie

·      Vlaamse Vereniging voor Psychoanalytische Therapie

·      Vrij Universiteit Brussel

·      Vlaamse Vereniging voor orthopedagogen

·      Ziekenhuisnetwerk Antwerpen

·      Zorgnet-Icuro