Het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (Riziv) heeft de overeenkomsten voor terugbetaling van innovatieve geneesmiddelen onder contract openbaar gemaakt via een webtoepassing. Het gaat wel enkel over de publieke delen van die overeenkomsten, de zogeheten 'geheime farmadeals'. Dat meldt het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering woensdag in een persbericht.

Het gaat om onderhandelde deals over innovatieve, maar vaak dure medicijnen. Denk aan Zolgensma, een duur geneesmiddel tegen de zeldzame spierziekte SMA dat in de actualiteit kwam door het verhaal van baby Pia, of Kaftrio, een geneesmiddel tegen mucoviscidose.

"Wanneer een innovatief en veelbelovend geneesmiddel op de markt komt, is het belangrijk dat mensen die het nodig hebben, het zo snel mogelijk kunnen gebruiken", legt het Riziv uit. "Voor sommige van deze geneesmiddelen is er echter nog niet voldoende bewijs over de werkzaamheid in vergelijking met alternatieve behandelingen en de prijs voor een permanente terugbetaling. Deze geneesmiddelen vergoeden wij tijdelijk via overeenkomsten (art 81/111), onder strenge voorwaarden." Dankzij de overeenkomst met het farmabedrijf krijgen patiënten die het nodig hebben, toegang tot het geneesmiddel, klinkt het.

"Over de overeenkomsten met farmaceutische bedrijven bestaat al langer de vraag om meer transparantie te voorzien, binnen de mogelijkheden die de wet daartoe voorziet", voegt Pedro Facon, adjunct-administrateur-generaal van het Riziv, toe. Eerder dit jaar werd al een rapport gepubliceerd en nu zet het Riziv een volgende stap met de databank. Daarin worden enkel de publiek toegankelijke delen van de overeenkomsten gepubliceerd.

Voor Zolgensma is er bijvoorbeeld een akkoord uit oktober 2021. Het medicijn is een eenmalige behandeling en die kost 1,945 miljoen euro, zo bevestigt het document. Hoeveel farmabedrijf Zolgensma van dat brutobedrag terugstort, valt dan weer niet te lezen wegens vertrouwelijk, verduidelijkt het Riziv.

Eerder dit jaar bleek al dat in 2022 de bruto-geneesmiddelenuitgaven van de verplichte ziekteverzekering uitkwamen op 6,5 miljard euro. Ongeveer 39 procent van die uitgaven is voor geneesmiddelen via de 'farmadeals (2,55 miljard euro). Maar het gaat dus om brutocijfers: er wordt geen rekening gehouden met de compensaties die via voorschotten en afrekeningen door de farmaceutische industrie worden teruggestort in het kader van die geneesmiddelen waarvoor een overeenkomst is afgesloten tussen de overheid en het bedrijf. In 2022 bedroeg het gemiddelde terugstortingspercentage of korting 53 procent.

Voor dit jaar bevat de database tot nu toe 71 documenten met het publieke deel van overeenkomsten tussen het Riziv en de farmaceutische industrie.