Naar aanleiding van Wereldreumadag op 12 oktober trekt de Koninklijke Belgische Vereniging voor Reumatologie (KBVR) aan de alarmbel: er dreigt een tekort aan reumatologen in België. Op dit moment telt ons land een 180-tal actieve reumatologen. Met 5 à 10 geneeskundestudenten die elk jaar kiezen voor een specialisatie reumatologie kan het aantal reumatologen dat binnenkort met pensioen gaat niet opgevangen worden.
De KBVR stuurt aan op concrete maatregelen om geneeskundestudenten sneller en vaker in contact te brengen met reumatologie. Een uitzondering op de geldende quota voor het aantal geneeskundestudenten dat mag starten in de specialisatie zou ook een deel van de oplossing zijn. De KBVR wil met de overheid bekijken of dat mogelijk is. I
n België heeft 1 op de 5 inwoners reumatische klachten en lijdt 1 op de 1.000 kinderen aan kinderreuma. 10 à 20 procent van alle doktersconsultaties heeft te maken met reumatische klachten.[1]
België telt op dit moment zo’n 180 actieve reumatologen. Jaarlijks kiezen gemiddeld 5 à 10 Belgische geneeskundestudenten voor een specialisatie reumatologie. In 2018 steeg het aantal licht tot 15 studenten.
Dirk Elewaut, KBVR-voorzitter en professor reumatologie aan de Universiteit Gent: “We trekken als KBVR aan de alarmbel omdat heel wat reumatologen de volgende jaren met pensioen gaan. Er dreigt een tekort aan reumatologen in ons land. Als we kijken naar de leeftijdspiramide, mag het aantal reumatologen in opleiding gemakkelijk verdubbelen.”
Miskend en dus onbemind
Het beroep van reumatoloog heeft af te rekenen met een aantal stereotypen. Bernard Lauwerys, president-elect bij de KBVR en professor reumatologie aan de Université catholique de Louvain: “Het beeld heerst dat we vooral ouderen met reuma behandelen, maar het is eigenlijk fiftyfifty: we zien ook veel jonge mensen en kinderen met inflammatoire en potentieel ernstige reumatische aandoeningen. Er is de laatste jaren veel vooruitgang geboekt binnen het domein, waardoor we een aanzienlijke impact kunnen hebben op de verbetering van hun levenskwaliteit.”
Zo is de discipline een voorloper op het vlak van ‘precision medicine’ (geneeskunde op maat van de patiënt) en immuuntherapieën – iets wat doorgaans enkel met kankerbehandelingen wordt geassocieerd. Aan de hand van gevalideerde beslissingsschema’s kan de toestand van een patiënt op een objectieve manier geëvalueerd worden. Het gebruik van dergelijke algoritmen leidt tot een meer gerichte en efficiënte behandeling.
Reumatologen kijken bovendien ook verder dan enkel naar het motorisch systeem, aangezien reuma ook gevolgen kan hebben voor het hart en andere organen zoals de nieren, het centraal zenuwstelsel, de bloedcellen,... Wat velen ook niet weten is dat reumatologen bij de eersten zijn om doelgericht met patiënt-experten te werken. Zo worden in het kader van ‘patient empowerment’ patiënten al jaren betrokken bij de verbetering van vragenlijsten die in de klinische praktijk gebruikt worden en het afbakenen van onderzoeksprioriteiten. Zor staan ze niet passief tegenover de ziekte, maar geven ze ook mee vorm aan de toekomst van de reumatologie.
Uitzondering op de quota voor reumatologen in spe
Na een specialisatie inwendige geneeskunde van drie jaar moeten de studenten kiezen voor een subspecialisatie. “Cijfers tonen aan dat de meerderheid van de internisten in opleiding nooit in aanraking komt met reumatologie, waardoor ze er ook minder snel voor kiezen om zich er verder in te subspecialiseren”, aldus prof. dr. Lauwerys. “We merken nochtans dat als ze in aanraking komen met reumatologie, de discipline enthousiast onthaald wordt. De reden: de combinatie van een nauw contact met de patiënt en het gebruik van gesofisticeerde tools en therapieën.” De KBVR wil daarom ambassadeur-reumatologen naar voren schuiven en ook meer reumatologen aanmoedigen om stageplaatsen aan te bieden.
Daarnaast wil de KBVR ook met de overheid bekijken of er een uitzondering op de quota gemaakt kan worden, zoals eerder ook voor geriaters gebeurde. Het aantal studenten dat een specialisatie inwendige geneeskunde mag aanvatten is gelimiteerd per universiteit. Als studenten bij aanvang echter te kennen geven dat ze zich na drie jaar verder willen specialiseren in reumatologie, dan zou ook een ruimer aantal toegelaten kunnen worden tot de specialisatie inwendige geneeskunde.
[1] Reumatische aandoeningen, https://www.reumanet.be/ reumatische-aandoeningen.
