Sinds de aankondiging door Minister De Block dat einde 2018 zal geland worden met de terugbetaling van apps is het onderwerp meer dan ooit tevoren wereldnieuws in België.
We mogen in de euforie niet vergeten dat mobile health zoveel meer is dan apps in een store op internet. Het ondersteunen van apps, het mogelijk maken van voorschrijven van apps en de terugbetaling zijn slechts een deel van het verhaal.
Ook de one-liner van de Minister: “Patiënt meer betrokken bij de zorg dankzij app“, is net iets te kort door de bocht. Het ecosysteem dat gecreëerd wordt rond mobiele geneeskunde, of eerder de zorg zonder fysiek contact, heeft zoveel meer aspecten dan alleen maar een app of een app geconnecteerd met een medical device.
Dat in deze nieuwe vorm van zorg en preventie de interactie tussen de zorgverleners en de patiënt grondig wijzigt is duidelijk. Dat dit de patiënt activeert binnen het zorgproces is een zekerheid en dat de patiënt zich daardoor meer betrokken voelt is ontegensprekelijk, maar dat is niet alleen door de app.
De patiënt gaat niet meer als lijdend voorwerp in de wachtzaal zitten, wachtend op de roep van de zorgverstrekker en vervolgens antwoordend op de vragen die gesteld worden. De patiënt neemt initiatief en de zorgverstrekker kan ontvangen en bijsturen vanop afstand zonder dat patiënt en zorgverstrekker hun agenda’s op elkaar moeten afstemmen.
Dit haalt de werkprocessen van de zorgverstrekker grondig door elkaar en impliceert nieuwe taken, veranderende taken. Dat allemaal naast de uiteraard “traditionele” werkwijze die ook blijft bestaan, maar hopelijk meer “just in time” georiënteerd zullen zijn. Laat het duidelijk zijn. De “traditionele” werkwijze zal ook in 2019 nog steeds het startpunt zijn en de rode draad in de zorg.
Inspelen op deze veranderingen vergt veel meer dan het invoeren van de mogelijkheid tot voorschrijven van apps en de terugbetaling ervan. De piramide die nu centraal wordt gezet in het verhaal is in feite een detail, een noodzakelijk detail. Veel belangrijker dan de technologische vereisten zijn het in kaart brengen van de veranderende werkprocessen, de veranderende hulpmiddelen, de veranderende relaties.
De onzekerheid met betrekking tot aansprakelijkheid blijft bestaan als er straks terugbetaling is. Daar moet dus een ondubbelzinnig antwoord op komen.
Als de zorgverstrekker er voor kiest om een deel van de opvolging van de patiënten via teleconsultatie te doen en daardoor de tijdsbesteding van zowel zichzelf als van de patiënt optimaliseert, zonder aan kwaliteit in te boeten, dan moet dat volwaardig terugbetaald kunnen worden, zoals een fysieke consultatie. Dit kan veel sneller dan einde 2018. Het vraagt een aanpassing van de nomenclatuur, waarbij de voorwaarden simpel vermeld worden.
Hoe gaan de veranderende werkprocessen beschreven, geëvalueerd, ondersteund en vergoed worden? Is dit een belangrijke stap richting bundled payment of cappuccino-model of welke andere vorm van vergoeding, met liefst een degelijk gedefinieerd kwalitatief aspect?
De piramide mag dus niet de ingang zijn tot een app-tunnel-visie, maar moet de toegangspoort zijn naar een nieuw gezondheidsuniversum.